Ένα γήπεδο ιστορικό και καταραμένο

Αναπόσπαστο κομμάτι της ποδοσφαιρικής κουλτούρας της Σκωτίας το εμβληματικό Άιμπροξ που θα επισκεφθεί σε έναν μήνα ο Παναθηναϊκός
15:00 - 21 Ιουνίου 2025
Εξωτερική άποψη του Άιμπροξ Στέιντιουμ της Γλασκόβης

Το Άιμπροξ Στέιντιουμ βρίσκεται στη Γλασκόβη της Σκωτίας, εκεί όπου θα παίξει ο Παναθηναϊκός με τη Ρέιντζερς είτε την Τρίτη 22 Ιουλίου είτε την Τετάρτη στις 23 του ίδιου μήνα. Θεωρείται ένα από τα πιο εμβληματικά ποδοσφαιρικά γήπεδα στον κόσμο. Η Γλασκόβη καμαρώνει για τον καθεδρικό ναό της και τους βοτανικούς κήπους αλλά και για το στολίδι της στη νότια πλευρά του ποταμού Κλάιντ στην περιοχή Άιμπροξ. Ένα «παλάτι» με πλούσια ιστορία 125 και πλέον ετών, μάρτυρας αμέτρητων αξέχαστων στιγμών αλλά και τραγικών δυστυχημάτων, ένα γήπεδο που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σκωτσέζικης ποδοσφαιρικής κουλτούρας.

Το γήπεδο εγκαινιάστηκε επισήμως στις 30 Δεκεμβρίου 1899, σε έναν αγώνα μεταξύ της Ρέιντζερς και της Χαρτς από το Εδιμβούργο (3-1). Στις 5 Απριλίου 1902, κατά τη διάρκεια ενός ντέρμπι μεταξύ της Ρέιντζερς και της Σέλτικ, ένα τμήμα της ξύλινης εξέδρας κατέρρευσε λόγω των υπεράριθμων θεατών. Νεκροί ανασύρθηκαν 25 οπαδοί, ενώ εκατοντάδες ήταν οι τραυματίες. Αλλαγές προγραμματίστηκαν για να διασφαλιστεί ότι τέτοιες τραγωδίες δεν θα ξανασυμβούν ποτέ.

Με τα χρόνια το στάδιο Άιμπροξ υπέστη αρκετές ανακαινίσεις και επεκτάσεις για να καλύψει τη συνεχώς αυξανόμενη βάση οπαδών του συλλόγου. Το 1928 η διάσημη κεντρική κερκίδα κατασκευάστηκε με κόστος 70.000 λίρες. Θεωρήθηκε αρχιτεκτονικό θαύμα με τη χαρακτηριστική πρόσοψη από κόκκινο τούβλο και τον κομψό σχεδιασμό της. Η κεντρική κερκίδα παραμένει ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά του σταδίου έως τις μέρες μας.

Το τρόπαιο

Εκτός από τη φιλοξενία των εντός έδρας αγώνων της Ρέιντζερς στις εγχώριες διοργανώσεις, το Άιμπροξ έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για τους διεθνείς αγώνες της. Έχει γίνει μάρτυρας ορισμένων ιστορικών στιγμών του σκωτσέζικου ποδοσφαίρου. Μία τέτοια ήταν στις 2 Μαΐου 1973, όταν η Ρέιντζερς νίκησε την Ντιναμό Μόσχας και πανηγύρισε το πρώτο της ευρωπαϊκό τρόπαιο, το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης, υπό την καθοδήγηση του Σκωτσέζου τεχνικού Ουίλι Ουόντελ.

Η κατάρα του Άιμπροξ χτύπησε ξανά στις 2 Ιανουαρίου 1971, και πάλι σε ένα ντέρμπι με τη Σέλτικ. Στο γήπεδο βρίσκονταν 80.000 θεατές. Στο δεύτερο λεπτό των καθυστερήσεων η Σέλτικ άνοιξε το σκορ. Οπαδοί της Ρέιντζερς άρχισαν να αποχωρούν. Στο τέταρτο λεπτό των καθυστερήσεων ο Κόλιν Στέιν ισοφάρισε σε 1-1. Οπαδοί που είχαν αποχωρήσει έτρεξαν να ξαναμπούν στο γήπεδο, αρκετοί έβγαιναν και οι περισσότεροι από τους 66 νεκρούς πέθαναν από ασφυξία. Το περιστατικό οδήγησε σε σημαντικές αλλαγές στους κανονισμούς ασφαλείας για τα γήπεδα σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο.

Το κόκκινο τούβλο

Ο Σάιμον Ίνγκλις, συγγραφέας, ιστορικός αρχιτεκτονικής και λέκτορας, που ειδικεύεται στην ιστορία και την αρχιτεκτονική του αθλητισμού, χαρακτήρισε την κεντρική κερκίδα του Άιμπροξ «το κορυφαίο έργο» του Άρτσιμπαλντ Λιτς, του Σκωτσέζου αρχιτέκτονα, ο οποίος έγινε διάσημος για τη δουλειά του στον σχεδιασμό γηπέδων ποδοσφαίρου σε όλη τη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία. «Το Άιμπροξ εξακολουθεί να λαμπυρίζει σήμερα με τη δόξα του από κόκκινο τούβλο κάτω από έναν μοντέρνο μανδύα από γυαλί και χάλυβα» έγραψε για την κεντρική κερκίδα, η οποία χαρακτηρίστηκε διατηρητέο κτίριο κατηγορίας Β΄ το 1987.

Τα αρχικά καθίσματα στην κεντρική κερκίδα ήταν κατασκευασμένα από χυτοσίδηρο και δρυ. Ένα από αυτά δημοπρατήθηκε το 2011 για 1.080 λίρες. Στις 2 Ιανουαρίου 1939 ο αγώνας Ρέιντζερς – Σέλτικ προσέλκυσε 118.567 θεατές, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ προσέλευσης για οποιονδήποτε αγώνα πρωταθλήματος που διεξήχθη στη Μεγάλη Βρετανία. Οι προβολείς χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 1953, σε ένα φιλικό κόντρα στην Άρσεναλ. Μερικά χρόνια αργότερα όμως η χωρητικότητα μειώθηκε στις 80.000 για λόγους ασφαλείας και σήμερα ανέρχεται σε 50.987 θεατές.

Πέρα από τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, το στάδιο έχει χρησιμοποιηθεί και για διάφορες άλλες εκδηλώσεις. Έχει φιλοξενήσει συναυλίες από διάσημους καλλιτέχνες όπως οι Bon Jovi και Oasis, προσελκύοντας κοινό από όλη τη Σκωτία. Η ευέλικτη φύση του σταδίου επιτρέπει να εξυπηρετεί ένα ευρύ φάσμα εκδηλώσεων πέρα ​​από το ποδόσφαιρο.

Το στάδιο κατέχει ξεχωριστή θέση στις καρδιές των οπαδών της Ρέιντζερς. Δεν είναι απλώς ένας χώρος για ποδοσφαιρικούς αγώνες αλλά ένα σύμβολο του πάθους και της αφοσίωσής τους προς τον σύλλογο. Η ατμόσφαιρα μέσα στο γήπεδο τις ημέρες των αγώνων θεωρείται μοναδική, με τους οπαδούς να τραγουδούν παραδοσιακά τραγούδια της Σκωτίας και να δημιουργούν μια κατά κάποιον τρόπο εκφοβιστική ατμόσφαιρα για τις φιλοξενούμενες ομάδες. Το Άιμπροξ ως ένα από τα παλαιότερα στάδια στη Σκωτία συνεχίζει να αποτελεί ένα εμβληματικό ορόσημο.

Εφημερίδα Απογευματινή