Η «πόλη του φωτός» είναι το Παρίσι, καθώς το 1828 έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που φωτίστηκε συστηματικά με λάμπες γκαζιού. Κάπου στη νότια Ολλανδία, περίπου 30 χιλιόμετρα από τα σύνορα με το Βέλγιο, υπάρχει μία άλλη «πόλη του φωτός» και αυτή είναι το Αϊντχόφεν. Την ποδοσφαιρική ομάδα της πέμπτης σε πληθυσμό ολλανδικής πόλης, με τον Πέτερ Μπος στον πάγκο, φιλοξενεί απόψε στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης» ο Ολυμπιακός. Πρόκειται για το κλαμπ που πολλοί αποκαλούν «PSV», το αρκτικόλεξο από τα αρχικά γράμματα των λέξεων «Philips Sport Vereniging», ελληνιστί «Αθλητική Ένωση Φίλιπς».
Η PSV είναι ένας σύλλογος ταυτισμένος με τις ερυθρόλευκες ρίγες, την παραγωγή ταλαντούχων ποδοσφαιριστών και ποδοσφαιρικές προσωπικότητες όπως ο Ρούουντ Γκούλιτ, ο Ρόναλντ Κούμαν, ο Χανς Φαν Μπρόκελεν, ο Ρομάριο, ο Ρονάλντο, ο Ρούουντ Φαν Νιστελρόι, ο Άριεν Ρόμπεν και πολλοί άλλοι. Ωστόσο, το πιο καθοριστικό χαρακτηριστικό του συλλόγου είναι η βαθιά ριζωμένη σχέση του με τη βιομηχανία ηλεκτρονικών Philips. Κρατάει από την ίδρυση του συλλόγου το 1913 έως τις μέρες μας και μάλιστα το 2023 μπήκε στο Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες. Και ας μην είναι από το 2016 κεντρικός χορηγός στη φανέλα. Η συνεργασία συνεχίζεται.
Είναι μία αμοιβαία συμφωνία διάρκειας πολλών ετών, που έφερε επιτυχία και αναγνώριση και στα δύο μέρη, βοηθώντας την ομάδα να κατακτήσει την Ευρώπη και την εταιρεία να αναπτυχθεί στην παγκόσμια σκηνή. Είναι ένας δεσμός μεταξύ δύο αξιόλογων πυλώνων μιας εργατικής κοινότητας που μοιάζει με παραμύθι.
Στο Αϊντχόφεν οι άνθρωποι έζησαν στον ρυθμό της Philips για πολλές δεκαετίες. Η κοινωνία, η οικονομία και ο πολιτισμός βασίστηκαν στην επιτυχία αυτού του οργανισμού, ο οποίος μετά το ταπεινό ξεκίνημά του έφτασε στη διεθνή κυριαρχία.
Η πλειονότητα των κατοίκων του Αϊντχόφεν είχε για χρόνια κάποια σχέση με τη Philips. Είτε επρόκειτο για εργαζόμενους στα εργοστάσια, είτε για ανθρώπους που προμήθευαν την εταιρεία με πρώτες ύλες, είτε για αυτούς που πωλούσαν προϊόντα της. Το τοπίο, η ιστορία και η φήμη αυτής της πόλης διαμορφώθηκαν από τον όμιλο του οποίου η κληρονομιά απεικονίζεται πλέον σε μουσεία και αγάλματα.
Όταν ο Τζέραρντ Φίλιπς, φοιτητής μηχανικής στο φημισμένο Πανεπιστήμιο του Ντελφτ, ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για την ηλεκτρονική στα τέλη της δεκαετίας του 1890, ο πατέρας του, Φρέντερικ, χρηματοδότησε ένα όνειρο. Τη δημιουργία ενός εργοστασίου κατασκευής λαμπτήρων. Επρόκειτο για ένα μάλλον μη εντυπωσιακό εργοστάσιο, το οποίο χτίστηκε στο Αϊντχόφεν, ένα μικρό χωριό στην επαρχία της Βόρειας Βραβάντης, όπου τότε ασχολούνταν με τον καπνό και τα υφάσματα.
Λαμπρές ιδέες
Η μικρή οικογενειακή επιχείρηση του Τζέραρντ Φίλιπς κατάφερε να στεριώσει παρά τις δυσκολίες. Για πολλά χρόνια το φάσμα της πτώχευσης παραμόνευε, προτού η εταιρεία αρχίσει να αποκτά σημαντικά κέρδη. Το 1905 είχε εργαζόμενους με επικεφαλής τον νεότερο αδελφό του Τζέραρντ, Άντον, αυξάνοντας την παραγωγή από 400.000 σε 4.000.000 λάμπες ετησίως. O Άντον Φίλιπς ήταν γεμάτος λαμπρές και γενναίες ιδέες. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου κατάφερε να αυξήσει τις πωλήσεις εκμεταλλευόμενος το μποϊκοτάζ των γερμανικών προϊόντων σε διάφορες χώρες. Οδήγησε την εταιρεία προς την επέκταση με επιπλέον εργοστάσια, που κατασκευάστηκαν σε όλο το Αϊντχόφεν, καθένα από τα οποία παρήγε περίπου 20.000 λάμπες κάθε μέρα.
Η εταιρεία μεταμορφώθηκε σε μια σύγχρονη δύναμη, εστιάζοντας στη μαζική παραγωγή σε τεράστια κλίμακα και πρωτοστατώντας στην καινοτομία. Το αυξανόμενο μέγεθός της άλλαξε τη γεωγραφία και τη δημογραφική σύνθεση του Αϊντχόφεν, το οποίο από ένα μικρό χωριό εξελίχθηκε σε εμπορικό κέντρο υπό την αιγίδα της Philips.
Ο πληθυσμός
Ο πληθυσμός του Αϊντχόφεν, που ονομάστηκε «πόλη του φωτός» λόγω της αυξανόμενης παραγωγής λαμπτήρων, εκτοξεύτηκε από μόλις 2.300 το 1815 σε 47.000 το 1925. Μέχρι το 1935, 103.000 άνθρωποι κατοικούσαν στην περιοχή και η πλειονότητα εργαζόταν για τη Philips. Οι μάζες συνέρρεαν στο Αϊντχόφεν για κυριολεκτική και μεταφορική φώτιση.
Η δεμένη κοινότητα των εργαζομένων της Philips ήταν γεμάτη ενέργεια και ενθουσιασμό. Οι ιδιοκτήτες της Philips θεωρούνταν πρωτοπόροι όσον αφορά τα εργατικά δικαιώματα και τις συνθήκες εργασίας. Ο Άντον Φίλιπς και ο αδελφός του, Τζέραρντ, μνημονεύονται ως άτομα με πολιτικό πνεύμα. Στο Αϊντχόφεν υποστήριζαν εκπαιδευτικά και κοινωνικά προγράμματα. Σχολεία, βιβλιοθήκες και πολλά άλλα κατασκευάζονταν από τη Philips εκείνη την εποχή. Ο αθλητισμός ήταν από τις δραστηριότητες που προώθησε η εταιρεία.
Το 1910 η Philips αποφάσισε να παρέχει περισσότερες δραστηριότητες αναψυχής για τους εργαζομένους της, με την ελπίδα να καλλιεργήσει ισχυρό αίσθημα υπερηφάνειας και να εμπλουτίσει τον ελεύθερο χρόνο των οικογενειών εργατών. Έτσι, δημιουργήθηκε η ομάδα Philips Elftal. Ένας εμβρυακός πρόδρομος της σύγχρονης PSV, η Elftal -ή «ομάδα» στα ελληνικά- ιδρύθηκε από κάποιους εργαζόμενους με σκοπό να παίξουν ποδοσφαιρικούς αγώνες εναντίον ομάδων από την Ολλανδία. Την άνοιξη του 1911 η Elftal έπαιξε τον πρώτο της αγώνα. To γήπεδό της ήταν το Philips Sportpark που βρισκόταν στην ίδια τοποθεσία με το σημερινό στάδιο. Η οικονομική αναταραχή και οι απεργίες των εργαζομένων το 1912 είχαν ως αποτέλεσμα τη διάλυση της ομάδας. Το 1913 εμφανίστηκε ο διάδοχός της, η Philips Sport Vereniging, που ιδρύθηκε στις 31 Αυγούστου. Ήταν η ημέρα που η Philips διοργάνωσε εορτασμούς και αθλητικούς αγώνες ενόψει της εκατονταετηρίδας της ήττας των Γάλλων στους Ναπολεόντειους Πολέμους. Το 1916 το ποδοσφαιρικό τμήμα ονομάστηκε «PSV». Αυτή ήταν η PSV Eindhoven που γνωρίζουμε σήμερα.
Εφημερίδα Απογευματινή
