Όταν απόψε (19.45) ο Ράφα Μπενίτεθ και οι παίκτες του Παναθηναϊκού θα περπατήσουν στο γρασίδι του Eleda Stadion προκειμένου να αντιμετωπίσουν τη Μάλμε για την 4η αγωνιστική της League Phase του Europa League, θα βρεθούν σε έναν ποδοσφαιρικό κόσμο εντελώς διαφορετικό από τον δικό μας αλλά και των περισσότερων χωρών του κόσμου. Σε ολόκληρη τη Σουηδία αλλά κυρίως σε αυτή τη σκανδιναβική γωνιά της Βόρειας Ευρώπης ανθεί μια ιδιαίτερη ποδοσφαιρική κουλτούρα.
«Ενώ το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, εμείς ζούμε στο χείλος μιας χρυσής εποχής», αναφέρει ένα πανό που σε κάποιους εντός έδρας αγώνες της Μάλμε εκτείνεται κατά μήκος της βόρειας κερκίδας του σταδίου. Η πλουσιότερη και παραδοσιακά πιο επιτυχημένη ομάδα στη Σουηδία, ο μόνος σκανδιναβικός σύλλογος που έχει φτάσει σε τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών -το 1979 ηττήθηκε με 1-0 από τη Νότιγχαμ Φόρεστ-, έχει κάθε λόγο να καμαρώνει για ένα αξιοθαύμαστο μοντέλο, αυτό του 51%.
Η Σουηδία είναι περήφανη που είναι η μεγάλη εξαίρεση του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Όπως και στη Γερμανία, οι σύλλογοι της χώρας πρέπει -βάσει νόμου- να ανήκουν κατά πλειοψηφία στους οπαδούς τους. Οι ομάδες της κορυφαίας κατηγορίας Allsvenskan δεν είναι περιουσιακά στοιχεία στα χέρια επενδυτών. Μάλιστα, η Σουηδία πηγαίνει ακόμη πιο μακριά από τη γερμανική Bundesliga. Οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς πρέπει να ενημερώσουν τουλάχιστον δύο μήνες πριν από έναν αγώνα εάν σκοπεύουν να αλλάξουν την ώρα διεξαγωγής για τη ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση. Οι ομάδες δεν διανύουν αποστάσεις μεγαλύτερες των 30 μιλίων για αγώνες μεσοβδόμαδα. Το βασικότερο, οι οπαδοί έχουν αποτρέψει την εισαγωγή του VAR, με το σκεπτικό ότι αυτό θα χαλούσε την εμπειρία για όσους βρίσκονται στα στάδια. Είναι ένα πρωτάθλημα σχεδιασμένο από οπαδούς για οπαδούς. Το μόνο από τα 33 κορυφαία πρωταθλήματα της Ευρώπης που δεν χρησιμοποιεί VAR.
Σε μια εποχή όπου πολλά ευρωπαϊκά πρωταθλήματα αντιμετωπίζουν ένα δύσκολο οικονομικό μέλλον, το σουηδικό πρωτάθλημα ακμάζει. Το 2012 μια έρευνα είχε δείξει ότι μόνο το 11% των Σουηδών οπαδών θεωρούσε την Allsvenskan ως την αγαπημένη τους αθλητική διοργάνωση. Η Premier League, το Champions League και η κορυφαία κατηγορία χόκεϊ επί πάγου της χώρας τα πήγαιναν καλύτερα. Μία δεκαετία αργότερα το ποσοστό αυτό είχε αυξηθεί στο 40%, η προσέλευση φιλάθλων έχει διπλασιαστεί και τα έσοδα έχουν τριπλασιαστεί.
Από τη Β’ κατηγορία
Η Μάλμε συμπυκνώνει όλα τα καλά της ποδοσφαιρικής Σουηδίας. Στις αρχές του αιώνα βρισκόταν στη Β΄ κατηγορία και 25 χρόνια αργότερα έγινε η ποδοσφαιρική δύναμη της χώρας. Δεν υπήρξε καμία εξωτερική επένδυση, κανένας δισεκατομμυριούχος ευεργέτης, κανένας από μηχανής θεός. Μακροπρόθεσμο όραμα, έξυπνες αποφάσεις και συνετή σκέψη ενός συλλόγου που ανήκει και λειτουργεί για τους οπαδούς. «Τα έχουμε κερδίσει όλα μόνοι μας», λέει ο διευθύνων σύμβουλος του συλλόγου, Νίκλας Κάρλνεν, ο οποίος τον Ιανουάριο του 2026 πρόκειται να αναλάβει τη θέση του γενικού γραμματέα της σουηδικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας.
Πάντως, οι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το σουηδικό ποδόσφαιρο κινδυνεύει να πέσει σε μια παγίδα και να χάσει την ανταγωνιστική ισορροπία που προέκυπτε, διότι καμία ομάδα δεν αποκτούσε οικονομικό πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων. Μόνο που τα έσοδα από τις ευρωπαϊκές πορείες της Μάλμε αλλάζουν τα δεδομένα.
Στα μέλη της
Η Μάλμε παραμένει πάντως πιστή στην κουλτούρα της. Στην επίσημη ιστοσελίδα της στο βασικό θέμα με τίτλο «Αυτό μας κάνει διαφορετικούς» διαβάζουμε: «Η Μάλμε είναι η πιο επιτυχημένη ποδοσφαιρική ομάδα της Σουηδίας, αλλά η μεγαλύτερη επιτυχία μας, η μεγαλύτερη δύναμή μας, δεν είναι οι 24 τίτλοι πρωταθλήματος, τα 16 Κύπελλα ή το γεγονός ότι είμαστε η μόνη σκανδιναβική ομάδα που έφτασε ποτέ σε τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Η μεγαλύτερη επιτυχία μας είναι ότι από την ημέρα που ιδρύθηκε η Μάλμε, στις 24 Φεβρουαρίου 1910, από 19 άνδρες σε ένα εστιατόριο, η ομάδα ανήκε πάντα 100% στα μέλη της.
»Η δημοκρατία των μελών μας είναι αυτή που κάνει τη Μάλμε ακριβώς αυτό.
Όποιος είναι μέλος μπορεί να υποβάλει προτάσεις ή να έχει διάλογο με την ομάδα… Από τον Πόντους, σήμερα παίκτη της ομάδας, που ως παιδί κυμάτιζε αυτοσχέδιες σημαίες στη βόρεια κερκίδα του παλιού σταδίου, στην επτάχρονη Τζούλια, της οποίας το μεγαλύτερο είδωλο είναι ο SLO (σ.σ. υπεύθυνος συνδέσμων), ο Ριάντ, επειδή φροντίζει οι συναντήσεις των μελών να είναι διασκεδαστικές ακόμα και για ένα παιδί. Στον πρόεδρό μας, Άντερς, ο οποίος πριν από 50 χρόνια ξεκίνησε στις ομάδες νέων. Στον Γκίλμπερτ, ο οποίος μετακόμισε στη Σουηδία από την Αφρική το 1960, είδε μερικά αγόρια να κυματίζουν σημαίες σε μια στάση λεωφορείου και από τότε μπορούσε να βρεθεί κρεμασμένος στον φράχτη, παρακολουθώντας κάθε προπόνηση της Μάλμε, βρίσκοντας μια οικογένεια στο “γαλάζιο του ουρανού”.
Και στη Νέλι, η οποία ονειρευόταν να παίξει για την MFF παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχε ομάδα κοριτσιών και η οποία σήμερα, χάρη σε μια απόφαση, σε μια έκτακτη ετήσια συνάντηση μελών το 2019 για την επαναφορά του γυναικείου τμήματος, φοράει τώρα το περιβραχιόνιο του αρχηγού…». Αυτά αναφέρει ο σύλλογος και καταλήγει: «Το ποδόσφαιρο μπορεί να αλλάξει, αλλά η Μάλμε θα παραμείνει πάντα 100% ιδιοκτησία των μελών της».
Εφημερίδα Απογευματινή
