Ραντεβού στο κλειστό της Αστάνας για τον Ολυμπιακό, με την ομάδα από τη «γη των μήλων». Αυτή που εν μέρει οφείλει την ύπαρξή της σε έναν Μοσχοβίτη που κατηγορήθηκε ότι συμμετείχε σε συνωμοσία για τη δολοφονία του Ιωσήφ Στάλιν, έγινε προστατευόμενος του γιου του Σοβιετικού δικτάτορα και εξορίστηκε στο Αλμάτι. Ενα κλαμπ που έχει στις τάξεις του ένα αστέρι που δεν άρπαξε η ΑΕΚ, καπάρωσε η Τσέλσι και θα απουσιάσει από την αναμέτρηση με τους «ερυθρόλευκους».
Μπορεί ο Ολυμπιακός το βράδυ της Τετάρτης να μην ταξιδέψει στο Αλμάτι για την αναμέτρηση με την Καϊράτ, αλλά αν χρειαζόταν να επισκεφθεί την πρωταθλήτρια Καζακστάν στο σπίτι της θα έπρεπε να διανύσει πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα. Η μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της σημαντικότερης οικονομικά χώρας της Κεντρικής Ασίας -παράγει το 60% του ΑΕΠ της περιοχής- απέχει από την Αθήνα σε ευθεία περίπου 4.450 χλμ., οδικώς περισσότερα από 6.300 χλμ. Πώς βρέθηκε όμως στην Ασία η κορυφαία ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση;
Περίπου το ένα δέκατο της επικράτειας του Καζακστάν βρίσκεται δυτικά του Ουράλη ποταμού, ενός από τα φυσικά σύνορα της Ευρώπης. Η χώρα των Καζάκων βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, διασχίζοντας την Ευρώπη και την Ασία.
Το Καζακστάν κήρυξε την ανεξαρτησία του από την πρώην Σοβιετική Ενωση το 1991 και αργότερα στράφηκε ποδοσφαιρικά στη ∆ύση. Τον Απρίλιο του 2002, στο Συνέδριο της UEFA στη Στοκχόλμη, το Καζακστάν έγινε δεκτό ως το 52ο μέλος της συνομοσπονδίας, αφού αποχώρησε από την Ασιατική Συνομοσπονδία το προηγούμενο έτος. Εκείνο το καλοκαίρι, οι σύλλογοι του Καζακστάν συμμετείχαν πρώτη φορά σε διοργανώσεις της UEFA.
Το Αλμάτι, η μεγαλύτερη πόλη και πρώην πρωτεύουσα του Καζακστάν, υψώνεται πάνω στα χιονισμένα βουνά Ιλί Αλατάου. Το όνομά της προέρχεται από την καζακική λέξη για το μήλο, σε έναν τόπο με άγριους οπωρώνες των γύρω κοιλάδων, οι οποίες πιστεύεται ότι αποτελούν τη γενέτειρα του δημοφιλούς φρούτου.
«Πατέρας του σοβιετικού ποδοσφαίρου»
Η Καϊράτ Αλμάτι ιδρύθηκε το 1954 ως Λοκομοτίβ Αλμα Ατα, αλλά βασίστηκε στον ποδοσφαιρικό σύλλογο Ντιναμό Αλμα Ατα, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό υπήρχε λόγω του Νικολάι Στάροστιν, «πατέρα του σοβιετικού ποδοσφαίρου» και ιδρυτή της Σπαρτάκ Μόσχας. Κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να σκοτώσει τον Ιωσήφ Στάλιν και έφτασε ακόμα και να κοιμάται με τον γιο του δικτάτορα.
Ενας Μοσχοβίτης που γεννήθηκε το 1902 και έζησε παίζοντας ποδόσφαιρο το καλοκαίρι και χόκεϊ επί πάγου τον χειμώνα. Εγινε αρχηγός της σοβιετικής εθνικής ομάδας και στα δύο αθλήματα. Θρύλος του ποδοσφαίρου και του χόκεϊ, ήρθε αναπόφευκτα σε επαφή με τον Αλεξάντερ Κοσάρεφ, γραμματέα της Ενωσης Νέων Κομμουνιστών (Κομσομόλ), τον οποίο και έπεισε να δημιουργήσουν μια νέα ομάδα, αντίπαλον δέος στις δύο κυρίαρχες της εποχής, την Ντιναμό, την οποία χρηματοδοτούσαν οι δυνάμεις ασφαλείας, και την ΤΣΣΚΑ, ομάδα του στρατού. Αναζητώντας ένα όνομα, ο Στάροστιν θυμήθηκε ότι έπαιξε το 1927 εναντίον μιας γερμανικής ομάδας που ονομαζόταν Σπάρτακος, από το όνομα της γερμανικής κομμουνιστικής ένωσης «Σπάρτακος» που ιδρύθηκε από τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και τον Καρλ Λίμπκνεχτ.
Μπάλα στην Κόκκινη Πλατεία
Ο πρώτος αγώνας της νέας ομάδας της Μόσχας έγινε στην Κόκκινη Πλατεία, παρουσία του Στάλιν. Αντίπαλος της Σπαρτάκ επρόκειτο να είναι η Ντιναμό. Η μυστική αστυνομία απαγόρεψε τη συμμετοχή της φοβούμενη τις επιπτώσεις στην περίπτωση που η μπάλα χτυπούσε τον Στάλιν ύστερα από μια στραβή κλοτσιά. Οι παίκτες της Σπαρτάκ έπαιξαν, τελικά, έναν αγώνα επίδειξης σε μια πράσινη τσόχα 9.000 τ.μ., η οποία στρώθηκε τη νύχτα από 300 εθελοντές. Ο Νικολάι Στάροστιν ήταν αρχηγός, με τους τρεις αδελφούς του να παίζουν και τον Κοσάρεφ να στέκεται δίπλα στον Στάλιν, στο βάθρο του Μαυσωλείου του Λένιν. Είχαν κανονίσει εκ των προτέρων ότι, σε περίπτωση που ο δικτάτορας έδειχνε σημάδια βαρεμάρας, ο Κοσάρεφ να έκανε σήμα με ένα λευκό μαντίλι στον Στάροστιν να σταματήσει το παιχνίδι. Αντί για τα προγραμματισμένα 30 λεπτά, ήταν τόσο μεγάλο το ενδιαφέρον του Στάλιν που το παιχνίδι διήρκεσε 43 λεπτά.
Το 1936 νέος αρχηγός των δυνάμεων ασφαλείας ανέλαβε ο Λαβρέντι Μπέρια, φανατικός οπαδός του ποδοσφαίρου και της Ντιναμό. ∆ύο χρόνια αργότερα εκτελέστηκε ο Κοσάρεφ, ως «εχθρός του λαού». Στις 20 Μαρτίου 1942 ο Στάροστιν επέστρεψε στο σπίτι του, πήγε για ύπνο και ξύπνησε στη μέση της νύχτας από έναν φακό που έλαμπε στα μάτια του και δύο πιστόλια στραμμένα στο κεφάλι του. Συνελήφθη και μεταφέρθηκε στα κεντρικά γραφεία της μυστικής αστυνομίας.
Αργότερα ανακάλυψε ότι είχαν επίσης συλληφθεί τα τρία αδέρφια του, μαζί με άλλους συγγενείς, στενούς φίλους και συμπαίκτες του. Πέρασε σχεδόν δύο χρόνια, κυρίως σε απομόνωση και υπό συνεχή ανάκριση. Αρχικά κατηγορήθηκε για συμμετοχή στην «εγκληματική δραστηριότητα με επικεφαλής τον εχθρό του λαού Κοσάρεφ», ο οποίος είχε ήδη «εκτελεστεί».
Αυτός και οι αδελφοί του κατηγορήθηκαν για συνωμοσία δολοφονίας του Στάλιν, στο Μαυσωλείο, κατά την παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία το 1937. Όταν αυτό δεν μπορούσε να τεκμηριωθεί, κατηγορήθηκε για «προπαγάνδα υπέρ του αστικού αθλητισμού». Βρέθηκε σε στρατόπεδο εργασίας στη Σιβηρία. Ενα βράδυ του 1948 άκουσε να του λένε: «Ο Στάλιν στο τηλέφωνο. Ελα γρήγορα». Σήκωσε το ακουστικό και άκουσε τη φωνή του γιου τού Στάλιν, Βασίλι.
Τον είχε γνωρίσει στα τέλη της δεκαετίας του 1930, όταν η κόρη του Ευγενία ήταν μέλος της ιππικής λέσχης της Σπαρτάκ. Εκανε παρέα με έναν αδύνατο, ονόματι Βολκόφ. Ο Στάροστιν ήταν ο διευθυντής της Σπαρτάκ και γνώριζε ότι το πραγματικό όνομα του Βολκόφ ήταν Βασίλι Στάλιν.
Προστατευόμενος του γιου του δικτάτορα
Ο γιος του δικτάτορα έστειλε το προσωπικό του αεροπλάνο και έφερε τον Στάροστιν πίσω στη Μόσχα. Μόνο που το αδυσώπητο μίσος μεταξύ του Μπέρια και του Βασίλι Στάλιν χάλασε το σχέδιο. Η αστυνομία βρήκε τον Στάροστιν και του έδωσε 24 ώρες να εγκαταλείψει την πρωτεύουσα. Ο Βασίλι τον έκρυψε στο σπίτι του. Ηταν υπό την προσωπική του προστασία.
«Κοιμόμασταν ακόμη και στο ίδιο φαρδύ κρεβάτι. Και όταν πηγαίναμε για ύπνο, έβαζε πάντα το περίστροφό του κάτω από το μαξιλάρι του», έγραψε ο Στάροστιν στα απομνημονεύματά του. Ηταν ένα πιόνι στη θανάσιμη αντιπαλότητα μεταξύ του γιου του Στάλιν και του αρχηγού της αστυνομίας του Στάλιν. Η μυστική αστυνομία τον εντόπισε, τον έβαλαν σε ένα τρένο για τον Βόρειο Καύκασο, οι άνθρωποι του Βασίλι Στάλιν τον άρπαξαν σε μια στάση και βρέθηκε στο Ουλιάνοφσκ να προπονεί την τοπική Ντιναμό. Συνελήφθη άλλη μια φορά και εξορίστηκε ισόβια στις ερήμους του Καζακστάν, στα σύνορα με την Κίνα και τη Μογγολία, αρχικά στον Ακμόλινσκ και στη συνέχεια στην πρωτεύουσα, Αλμα Ατα -σημερινό Αλμάτι-, για να προπονήσει την τοπική ομάδα ποδόσφαιρου και χόκεϊ. Την οργάνωσε διοικητικά και αγωνιστικά, αλλάζοντας τα πάντα. Η επακόλουθη πανεθνική επιτυχία της καζακικής Καϊράτ οφείλεται σε όσα έκανε ο Νικολάι Στάροστιν σε αυτά τα πέντε μεταπολεμικά χρόνια μέχρι τον θάνατο του Στάλιν, το 1953. Η Ντιναμό Αλμα Ατα, που είχε ιδρυθεί το 1937, έγινε η βάση για την ομάδα που τη διαδέχθηκε το 1954, αρχικά ως Λοκομοτίβ Αλμα Ατα, Ουροζάι το 1955 και Καϊράτ το 1956.
Η Καϊράτ είναι μόλις η δεύτερη ομάδα του Καζακστάν που φτάνει στους ομίλους του Champions League μετά την Αστάνα την περίοδο 2015-16. Τα κατάφερε αποκλείοντας στα προκριματικά την Ολίμπια Λιουμπλιάνας, την Κουόπιο, τη Σλόβαν Μπρατισλάβας και τη Σέλτικ. Οι πέντε πρώτοι αγώνες της στη διοργάνωση απέφεραν μια ήττα με 4-1 εκτός έδρας από τη Σπόρτινγκ Λισαβόνας, μια ήττα με 0-5 εντός έδρας από τη Ρεάλ Μαδρίτης, έναν ιστορικό πρώτο βαθμό με ισοπαλία 0-0 κόντρα στην Πάφο και τις ήττες από την Ιντερ στην Ιταλία με 2-1 και στην Κοπεγχάγη με 3-2.
Τα κατορθώματα του Νταστάν Σατπάεφ
Η Καϊράτ παίζει τους εντός έδρας αγώνες στην Αστάνα Αρίνα, η οποία διαθέτει αναδιπλούμενη οροφή και πλαστικό τάπητα, ως εκ τούτου οι πολικές θερμοκρασίες που επικρατούν στη χώρα δεν αποτελούν πρόβλημα. Η ομάδα, με προπονητή τον Ραφαέλ Ουραζμπαχτίν, είναι τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ανενεργή μετά την ολοκλήρωση του πρωταθλήματος στο Καζακστάν, το οποίο η Καϊράτ κέρδισε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Το αστέρι της και η μεγάλη απουσία στο ματς με τον Ολυμπιακό είναι ο 17χρονος Καζάκος επιθετικός Νταστάν Σατπάεφ, ο οποίος είναι τιμωρημένος. Είναι ένα αστέρι που έχει καπαρώσει η Τσέλσι, στην οποία θα ενταχθεί το επόμενο καλοκαίρι και είχε προταθεί στην ΑΕΚ, όπως ανέφερε πρόσφατα το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ, είχε εντοπιστεί τον Οκτώβριο του 2024 από τον παλιό scout της ΑΕΚ, Γιάννη Παπαγεωργίου, ο οποίος τον πρότεινε στην Ενωση. Σύμφωνα με τον Παπαγεωργίου, οι άνθρωποι της ΑΕΚ δεν δέχτηκαν να καλύψουν τα έξοδα μετάβασης και διαμονής του ποδοσφαιριστή και του εκπροσώπου του στην Αθήνα. Ετσι, ο Σατπάεφ παρέμεινε στο Καζακστάν και η Τσέλσι τον άρπαξε τον περασμένο Φεβρουάριο έναντι 4.000.000 λιρών (4,5 εκατ. ευρώ) αφήνοντάς τον στο Αλμάτι μέχρι να κλείσει τα 18 του.
Το καλοκαίρι πέτυχε 3 γκολ σε 7 αγώνες των προκριματικών του Champions League. Στις 26 Οκτωβρίου, στο 1-1 εναντίον της Αστάνα πέτυχε το γκολ το οποίο χάρισε το πρωτάθλημα στην ομάδα του στην τελευταία αγωνιστική της σεζόν και ολοκλήρωσε τη χρονιά με 14 γκολ, στη δεύτερη θέση του πίνακα των σκόρερ. Πριν από λίγες ημέρες σκόραρε και σε επίπεδο Champions League Phase, στην ήττα 3-2 από την Κοπεγχάγη. Ετσι, σε ηλικία 17 ετών και 90 ημερών έγινε ο τρίτος νεότερος σκόρερ στην ιστορία του θεσμού, πίσω από τον Ανσου Φάτι και τον Λαμίν Γιαμάλ. Θα δει το ματς με τον Ολυμπιακό από την εξέδρα.
Κυριακάτικη Απογευματινή
