Συχνά τα πρώτα σημάδια μιας ημικρανίας είναι οπτικές διαταραχές όπως τυφλά σημεία, μυρμήγκιασμα στα χέρια και στο πρόσωπο, αδυναμία και αλλαγές στην ομιλία.
Αυτά είναι γνωστά ως «το στάδιο της αύρας». Υπάρχει όμως και μία λιγότερο γνωστή περίοδος, η πρόδρομη ή προειδοποιητική φάση, με το δικό της σύνολο εξουθενωτικών συμπτωμάτων όπως, μεταξύ άλλων, η ομίχλη του εγκεφάλου και η κόπωση, οι αλλαγές στη διάθεση (ευερεθιστότητα και άγχος), ο πόνος στον αυχένα, η ζάλη, η αύξηση των ούρων και το χασμουρητό.
Μπορεί επίσης να προκαλέσει δίψα και επιθυμία για φαγητό. Αυτό το πρόδρομο στάδιο μπορεί να εμφανιστεί ώρες ή ακόμη και μέρες πριν από τον πονοκέφαλο, αλλά ενώ τα συμπτώματα εμφανίζονται πριν από την αύρα, μπορεί επίσης να επικαλύπτονται.
Τώρα επιστήμονες του King’s College του Λονδίνου διαπίστωσαν ότι ένα φάρμακο, που είναι ήδη γνωστό ότι ανακουφίζει τον πόνο της ημικρανίας, μπορεί επίσης να καταπολεμήσει αυτά τα πρώιμα συμπτώματα, τα οποία μπορεί να επηρεάζουν έως και το 80% των πασχόντων από ημικρανία.
Το φάρμακο, που ονομάζεται «Ubrogepant», είναι το πρώτο που έχει αποδειχθεί ότι βοηθά τους ασθενείς σε αυτό το στάδιο.
Οι συμμετέχοντες
Για τη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature Medicine», 438 συμμετέχοντες ηλικίας 18 έως 75 ετών, που είχαν ημικρανίες για τουλάχιστον ένα έτος, ταξινομήθηκαν τυχαία σε μία από τις δύο ομάδες. Πήραν είτε μία εφάπαξ δόση 100 mg Ubrogepant είτε ένα εικονικό φάρμακο όταν εμφανίστηκαν τα συμπτώματα της προειδοποιητικής φάσης. Στη συνέχεια τους ζητήθηκε να επαναλάβουν τη διαδικασία αυτή χρησιμοποιώντας την άλλη θεραπεία τουλάχιστον επτά ημέρες αργότερα.
Οι συμμετέχοντες υπέφεραν από λιγότερα συμπτώματα όταν χρησιμοποιούσαν το Ubrogepant. Για παράδειγμα, είχαν διπλάσιες πιθανότητες να μην έχουν πόνο στον αυχένα και κόπωση δύο ή τρεις ώρες μετά τη λήψη του φαρμάκου. Ανέφεραν επίσης ότι ήταν σε θέση να συγκεντρωθούν μία ώρα αργότερα και ότι είχαν λιγότερη ευαισθησία στο φως. Υπήρχαν κάποιες παρενέργειες όπως ναυτία, υπνηλία και ζάλη, αλλά αυτές ήταν σχετικά σπάνιες και δεν θεωρήθηκαν σοβαρές.
Το Ubrogepant δρα αναστέλλοντας το πεπτίδιο που σχετίζεται με το γονίδιο της καλσιτονίνης (CGRP), έναν χημικό αγγελιοφόρο που απελευθερώνεται από ορισμένα νεύρα κατά τη διάρκεια μιας ημικρανίας και εμπλέκεται στη μετάδοση των σημάτων πόνου.
Περίπου δέκα εκατομμύρια άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο υποφέρουν από ημικρανίες. Μελέτη του Πανεπιστημίου Umea στη Σουηδία, που δημοσιεύτηκε το 2015 στο περιοδικό «Cephalalgia», διαπίστωσε ότι το 77% των ατόμων με ημικρανίες εμφάνιζε συμπτώματα της προειδοποιητικής φάσης, με τις γυναίκες να εμφανίζουν περισσότερα από τους άνδρες (άλλες μελέτες τοποθετούν τον επιπολασμό μεταξύ 30% και 80% των πασχόντων από ημικρανίες).
«Καθώς το θέμα συζητείται όλο και περισσότερο, φαίνεται σαφές ότι η συντριπτική πλειοψηφία (σ.σ. των πασχόντων από ημικρανίες) έχει κάποια μορφή προειδοποιητικής φάσης», λέει ο Πίτερ Γκόουντσμπι, καθηγητής Ιατρικής στο King’s College του Λονδίνου και παγκοσμίου φήμης αυθεντία στις ημικρανίες, ο οποίος ηγήθηκε της πρόσφατης μελέτης. «Από την εμπειρία μου, είναι 90%».
Αλλά όπως δήλωσε ο Ρομπ Μιούζικ, διευθύνων σύμβουλος της φιλανθρωπικής οργάνωσης The Migraine Trust, στο «Good Health»: «Οι άνθρωποι δεν αναγνωρίζουν πάντα τα συμπτώματα της πρόδρομης φάσης ως μέρος μιας κρίσης ημικρανίας. Μπορεί επίσης να υπάρξει σύγχυση μεταξύ αυτών των συμπτωμάτων και των εκλυτικών παραγόντων της ημικρανίας, όπως για παράδειγμα να θεωρούν λανθασμένα τις αλλαγές της διάθεσης ή την κούραση ως εκλυτικά αίτια, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί να είναι συμπτώματα πρόδρομης φάσης».
Η σοκολάτα, όταν καταναλώνεται σε αυτό το στάδιο για να ικανοποιήσει την επιθυμία για φαγητό, συχνά χαρακτηρίζεται λανθασμένα ως εκλυτικό αίτιο.
Ο δόκτωρ Νίκολας Σίλβερ, σύμβουλος νευρολόγος στο Walton Centre στο Λίβερπουλ, λέει: «Πρόκειται για μια πραγματικά ενδιαφέρουσα και χρήσιμη μελέτη. Το πρόδρομο στάδιο της ημικρανίας είναι σημαντικό, καθώς τα συμπτώματα αυτά είναι συχνά σχετικά αόρατα, αλλά μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές αναπηρίες. Επιτρέπουν επίσης σε ένα άτομο να είναι σε θέση να ανιχνεύσει πότε αρχίζει μια ημικρανία».
«Αυτή η μελέτη παρέχει επαρκή στοιχεία ότι η θεραπεία με ανταγωνιστές CGRP νωρίς στην κρίση ημικρανίας, και μάλιστα πριν από τον πονοκέφαλο, έχει καλή χρησιμότητα στη μείωση αυτών των συμπτωμάτων», συνεχίζει.
Προσθέτει ότι αυτός ο τύπος φαρμάκου «είναι πιθανώς η πρώτη κατηγορία θεραπείας για την κρίση ημικρανίας που είναι απίθανο να προκαλέσει “πονοκέφαλο αναπήδησης” ή κεφαλαλγία υπερχρήσης φαρμάκων». (Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι γιατί ακριβώς, αλλά ορισμένα παυσίπονα όταν χρησιμοποιούνται συχνά μπορεί να αρχίσουν να προκαλούν περισσότερο πόνο.) Αυτή η κατανόηση θα σήμαινε ότι τα φάρμακα αυτά θα μπορούσαν να συνταγογραφούνται ευρύτερα.
Ενώ το Ubrogepant είναι διαθέσιμο σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Καναδά, η κατασκευάστρια εταιρεία AbbVie (η οποία χρηματοδότησε και σχεδίασε εν μέρει την τελευταία μελέτη) δεν σχεδιάζει να φέρει τη θεραπεία στο Ηνωμένο Βασίλειο προς το παρόν.
Ωστόσο, υπάρχει ένας άλλος τύπος ανταγωνιστή του υποδοχέα CGRP, το Rimegepant, που είναι διαθέσιμο εδώ.
«Αν και δεν υπάρχουν τόσα αποδεικτικά στοιχεία όσα για το Ubrogepant σε αυτή τη μελέτη, πιστεύουμε ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια στην αύρα ή στην πρόδρομη φάση», λέει ο δρ Σίλβερ.
«Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του NICE (σ.σ. Εθνικό Ινστιτούτο για την Αριστεία της Υγείας και της Φροντίδας), είναι δυνητικά διαθέσιμο για όσους αντενδείκνυται να λάβουν τριπτάνες (σ.σ. μία από τις θεραπείες πρώτης γραμμής για την ημικρανία) ή αν δεν έχουν ανταποκριθεί σε δύο τριπτάνες».
Δερματικό επίθεμα
Εν τω μεταξύ, επιστήμονες στις ΗΠΑ ανέπτυξαν ένα δερματικό επίθεμα που ελπίζουν ότι θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματικό από τα χάπια για τη θεραπεία της ημικρανίας.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Mercer στην Τζόρτζια έβαλαν δύο φάρμακα για την ημικρανία -σουματριπτάνη και μετοκλοπραμίδη (που μειώνει τη ναυτία)- σε ένα αυτοκόλλητο επίθεμα και το δοκίμασαν σε δέρμα χοίρου.
Η λήψη τους σε μορφή δισκίων είναι συχνά αναποτελεσματική αν ο ασθενής κάνει κατόπιν εμετό λόγω της ημικρανίας.
Τα αποτελέσματα των δοκιμών, που δημοσιεύτηκαν αυτόν τον μήνα στο περιοδικό «Drug Delivery and Translational Research», έδειξαν ότι η απαιτούμενη ποσότητα και των δύο φαρμάκων διέρρευσε μέσα από το δέρμα και εισήλθε στο αίμα μέσα σε λίγες ώρες από την εφαρμογή του επιθέματος, εξασφαλίζοντας ότι το φάρμακο παρέμεινε στον οργανισμό.
ΤΗΣ SOPHIE FREEMAN
©Associated Newspapers Limited
© Daily Mail
