Σχέδιο 14 σηµείων, µε στόχο τη βελτίωση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα, παρουσίασαν στις Βρυξέλλες και στον αρµόδιο επίτροπο για τη ∆ηµοκρατία, τη ∆ικαιοσύνη και το Κράτος ∆ικαίου, Μάικλ ΜακΓκραθ, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης και ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος, µε την επικείµενη συνταγµατική αναθεώρηση να διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο για τη βελτίωση των δεικτών της χώρας.
Εξάλλου, στο µέτωπο του κράτους δικαίου η Ελλάδα έχει «κλείσει» επιτυχώς δύο από τις έξι συστάσεις που είχε διατυπώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις τακτικές εκθέσεις της, µε αποτέλεσµα να αποµένουν πλέον µόνο τέσσερις εκκρεµείς συστάσεις, επίδοση καλύτερη από τον ευρωπαϊκό µέσον όρο, ενώ 18 χώρες έχουν περισσότερες συστάσεις από ό,τι η Ελλάδα.
Κλειδί για να πετύχει η Ελλάδα τον στόχο της, να βρεθεί στην 20άδα της Ευρώπης σε ορίζοντα πενταετίας, αποτελούν οι εισηγήσεις στη συνταγµατική αναθεώρηση που αποσκοπούν στη βελτίωση
της λειτουργίας της δηµοκρατίας, µε τον πρωθυπουργό να έχει ήδη προαναγγείλει ότι στη συζήτηση, που αναµένεται να εκκινήσει το προσεχές φθινόπωρο, η Ν.∆. θα εισηγηθεί την αναθεώρηση
του άρθρου 86 για τη δίωξη κατά µελών της κυβέρνησης, αλλά και την αλλαγή του άρθρου 103
για την άρση της µονιµότητας στο ∆ηµόσιο, εκτιµώντας πως εκλείπουν οι λόγοι για τους οποίους
θεσπίστηκε.
Η Ελλάδα κατάφερε να κλείσει τις δύο συστάσεις µε τον Ν. 5123/2024, ο οποίος παρέχει στην Ολοµέλεια των Ανώτατων ∆ικαστηρίων το δικαίωµα να διατυπώνει γνώµη για τον ορισµό της ηγεσίας τους, συµµορφούµενη πλήρως µε τη σύσταση της Ε.Ε. για συµµετοχή του δικαστικού σώµατος στον διορισµό της ηγεσίας των Ανώτατων ∆ικαστηρίων και αναφορικά µε τη διασφάλιση της αποτελεσµατικής και συστηµατικής επαλήθευσης της ακρίβειας των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης συµµορφωθήκαµε πλήρως µε τον Νόµο 5026/2023 που ενίσχυσε το σύστηµα ελέγχου των δηλώσεων.
Οι 14 πρωτοβουλίες που παρουσίασαν οι δύο υπουργοί στις Βρυξέλλες για την ικανοποίηση των εναποµεινασών τεσσάρων συστάσεων κινούνται σε τέσσερις άξονες και συγκεκριµένα: Επιτάχυνση στην απονοµή δικαιοσύνης, Αντιµετώπιση της διαφθοράς, Ελευθεροτυπία και Θέσπιση θεσµικών αντιβάρων (checks and balances) για την καλύτερη λειτουργία των θεσµών.
Για τη ∆ικαιοσύνη έχουν τεθεί σε εφαρµογή οι ακόλουθες µεταρρυθµίσεις:
•∆ικαστικοί χάρτες – αστικοί, ποινικοί, διοικητικοί.
•Νέα δικονοµία του Συµβουλίου της Επικρατείας.
•Ποινικοί κώδικες.
•Μεταφορά δικαστηριακής ύλης σε δικηγόρους.
•∆ικαστική Αστυνοµία.
Επόµενα βήµατα: συνταγµατική αναθεώρηση για τον διορισµό της ηγεσίας των Ανώτατων ∆ικαστηρίων, τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής ∆ικονοµίας, νέος Κώδικας για την εναλλακτική επίλυση διαφορών, νέος Κώδικας ∆ικηγόρων. Ως προς την καταπολέµηση της διαφθοράς, έχουν
δροµολογηθεί οι ακόλουθες µεταρρυθµίσεις:
•Ενίσχυση του συστήµατος ελέγχου της δήλωσης περιουσιακών στοιχείων.
•∆ιασφάλιση της δικαστικής ακεραιότητας και καταπολέµηση της διαφθοράς.
•Ενισχυµένο Πλαίσιο Προστασίας Πληροφοριοδοτών δηµοσίου συµφέροντος (Whistleblowers).
•Αστυνοµικό πειθαρχικό δίκαιο και µηχανισµοί καταπολέµησης της διαφθοράς (2024-2025).
•Εθνικό Μητρώο ∆ιοικητικών ∆ιαδικασιών «Mitos». Τα επόµενα βήµατα είναι το Πειθαρχικό ∆ίκαιο
των δηµοσίων υπαλλήλων, ISO 37001 κατά της διαφθοράς για δηµόσιους οργανισµούς και η µείωση της γραφειοκρατίας κατά 25%.
Checks & Balances
Αναφορικά µε την καλύτερη λειτουργία της δηµοκρατίας, την καλή νοµοθέτηση, τον διάλογο µε
την κοινωνία των πολιτών, η κυβέρνηση έχει δροµολογήσει τις εξής παρεµβάσεις:
•Ενισχυµένη συµµετοχή των ενδιαφερόµενων φορέων και της κοινωνίας των πολιτών στη νοµοθετική διαδικασία.
•Κωδικοποίηση της νοµοθεσίας.
Οι επόµενες κινήσεις είναι οι προβλέψεις για δίωξη κατά µελών της κυβέρνησης (άρθρο 86) στην
επικείµενη συνταγµατική αναθεώρηση και η η ενίσχυση της αξιολόγησης των δηµόσιων υπαλλήλων, των θεσµικών οργάνων και των κρατικών υπηρεσιών, που προαναγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό µε την εισήγηση για την αναθεώρηση του άρθρου 103, που ανοίγει τον δρόµο για την άρση της µονιµότητας στο ∆ηµόσιο. Ακόµη, σχεδιάζεται η προώθηση δοµηµένου διαλόγου και ευαισθητοποίησης µε τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών – διαλειτουργικότητα µεταξύ των µητρώων και η ενίσχυση του θεσµικού πλαισίου για τη λειτουργία των Ανεξάρτητων Αρχών.
Τέλος, όσον αφορά τα ΜΜΕ και την ελευθερία του Τύπου, σε εφαρµογή θα τεθούν οι ακόλουθες µεταρρυθµίσεις:
•∆ηµόσια ΜΜΕ – ∆ιαφανείς και αξιοκρατικοί διορισµοί (η ΕΡΤ είναι η πρώτη δηµόσια τηλεόραση στην Ευρώπη που έχει διοίκηση διορισµένη µε αξιοκρατικές διαδικασίες, µε ανοιχτό διαγωνισµό
υπό την επίβλεψη του ΑΣΕΠ).
•Ιδιοκτησία των ΜΜΕ – πραγµατική διαφάνεια, δηµόσια πρόσβαση.
•Κρατική διαφήµιση – καθαροί κανόνες.
•Με το µητρώο έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου πλέον υπάρχει διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ, εντάσσονται µέσα τα οποία πληρούν συγκεκριµένες και αυστηρές προϋποθέσεις
που αφορούν και την προστασία των δηµοσιογράφων.
•Ασφάλεια των δηµοσιογράφων.
•Μόνιµο όργανο ασφαλείας (διεθνής υπηρεσία task force) η οποία έχει αναγνωριστεί ως καλή
πρακτική. Στο νέο ν/σ το οποίο θα συζητηθεί στη Βουλή τις επόµενες εβδοµάδες τίθενται επιπλέον
δικλίδες ασφαλείας για την ενίσχυση των δηµοσιογράφων.
•Συλλογική Σύµβαση Εργασίας για τους δηµοσιογράφους που απασχολούνται στο ∆ηµόσιο, η κατάργηση του αδικήµατος της απλής δυσφήµησης που θωρακίζει τους δηµοσιογράφους και η θέσπιση ιδιώνυµου αδικήµατος για τις απειλές κατά αθλητικογράφων.
Τα βήµατα που θα ακολουθήσουν είναι:
•Μεταφορά της Οδηγίας Anti-SLAPP στο εθνικό δίκαιο (σε συνεργασία µε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης).
•Περαιτέρω ενίσχυση του Μητρώου Ιδιοκτησίας ΜΜΕ.
•Περαιτέρω ενίσχυση των ΜΜΕ.
•Προστασία της Ενυπόγραφης ∆ηµοσιογραφίας.
•Πλήρης ευθυγράµµιση µε τον Κανονισµό EMFA (Task Force for Journalist).
Κυριακάτικη Απογευματινή
