Σε μία άκρως προκλητική ενέργεια, η κυβέρνηση της Λιβύης υπέβαλε στον ΟΗΕ ρηματική διακοίνωση με την οποία αμφισβητεί την ελληνική οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών νότια της Κρήτης. Το έγγραφο κατατέθηκε στις 20 Ιουνίου και δημοσιεύθηκε επίσημα στις 3 Ιουλίου (A/79/860), σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που η Τρίπολη αποτυπώνει σε επίπεδο ΟΗΕ διεκδίκηση θαλάσσιας περιοχής με βάση το παράνομο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο του 2019.
Στους επισυναπτόμενους χάρτες αποτυπώνεται η «γραμμή οριοθέτησης» που υιοθετεί η Λιβύη – προέκταση του τουρκικού αφηγήματος περί «Γαλάζιας Πατρίδας» – η οποία στερεί κάθε επήρεια στα ελληνικά νησιά, ακόμη και στην Κρήτη, δημιουργώντας de facto αμφισβητούμενη ζώνη στις περιοχές όπου η Ελλάδα έχει ήδη παραχωρήσει ερευνητικά δικαιώματα.
Η διακοίνωση κατηγορεί την Ελλάδα για «σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και «μονομερείς ενέργειες», αναφερόμενη ειδικά στην παραχώρηση οικοπέδων για έρευνες υδρογονανθράκων σε πολυεθνικές εταιρείες (Chevron, Total, ExxonMobil), τις οποίες χαρακτηρίζει ως «εντός λιβυκής θαλάσσιας δικαιοδοσίας».
Αντίδραση Αθήνας: Στο τραπέζι η Χάγη
Διπλωματικές πηγές στην ελληνική πρωτεύουσα υπογράμμισαν ότι η λιβυκή διακοίνωση «δεν προσθέτει κάτι νέο στην ήδη διατυπωθείσα επιχειρηματολογία» και σημείωσαν ότι θα υπάρξει επίσημη ελληνική απάντηση στον ΟΗΕ.
«Η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, χωρίς κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας», ανέφεραν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές, φωτογραφίζοντας το Μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης του 2019.
Όπως τονίζεται, «η Ελλάδα, ως γνήσια γειτονική χώρα, έχει εκδηλώσει την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν». Ταυτόχρονα, διαμηνύεται ότι «καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από την υπεύθυνη και έμπρακτη άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
Στόχος της Τρίπολης: Τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο
Παρότι στο τέλος της λιβυκής διακοίνωσης καταγράφεται πρόθεση για «εποικοδομητικό διάλογο», η χρονική συγκυρία (με ένταση στο μεταναστευτικό και διαρκώς τεταμένες ελληνολιβυκές σχέσεις) εγείρει εύλογους φόβους περί γεωπολιτικής εργαλειοποίησης του ζητήματος από την Τρίπολη, με την κάλυψη της Άγκυρας.
Η ελληνική διπλωματία έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες. Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης έχει προτείνει στη διοίκηση της Ανατολικής Λιβύης τη σύσταση τεχνοκρατικών ομάδων, ενώ σχεδιάζεται ανάλογη πρόταση και προς την κυβέρνηση της Τρίπολης. Στρατηγικός στόχος της Αθήνας παραμένει η επίτευξη συμφωνίας για την οριοθέτηση ΑΟΖ ή, εφόσον αυτή δεν καταστεί εφικτή, η παραπομπή της διαφοράς στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Eλλ. Λύση: Η ρηματική διακοίνωση της δυτικής Λιβύης απειλεί ευθέως την εθνική κυριαρχία της Ελλάδας
«Η Ρηματική Διακοίνωση που κατέθεσε η ψευδοκυβέρνηση της δυτικής Λιβύης στον ΟΗΕ δεν αμφισβητεί απλώς τη μέση γραμμή, αλλά απειλεί ευθέως την Εθνική κυριαρχία της Ελλάδας, στα πρότυπα του ανυπόστατου “μνημονίου” Λιβύης – Τουρκίας», τονίζει η Ελληνική Λύση σε ανακοίνωσή της, επισημαίνοντας ότι «διαψεύδονται έτσι οι άθλιοι ισχυρισμοί της κυβέρνησης Μητσοτάκη που προσπάθησε να “μπαζώσει” αυτή την απειλή, διαδίδοντας ψεύδη».
Σύμφωνα με το γραφείο Τύπου του κόμματος «η συγκεκριμένη ενέργεια της Λιβύης συνιστά πρόκληση πολέμου. Οι πραξικοπηματίες της Τρίπολης που θα έπρεπε να είχαν προκηρύξει εκλογές από τον Δεκέμβριο του 2021 και έκτοτε παραμένουν στην εξουσία με τη βοήθεια των Τούρκων και των μισθοφόρων τζιχαντιστών, είναι ουσιαστικά μια εγκληματική οργάνωση που πρέπει να εξαρθρωθεί και να λογοδοτήσει».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κλιμάκωση από Τρίπολη: Αμφισβητεί στον ΟΗΕ την ελληνική ΑΟΖ νότια της Κρήτης