Λίγες ημέρες μετά τις ανακοινώσεις της Αθήνας για τη δημιουργία δύο θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο και το Ιόνιο, η Τουρκία προχώρησε στην επίσημη παρουσίαση δικού της χάρτη για θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, με σαφείς γεωπολιτικές προεκτάσεις.
Σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ο χάρτης έχει ήδη κατατεθεί στη Διακυβερνητική Ωκεανογραφική Επιτροπή της UNESCO, στο πλαίσιο ευρύτερης τουρκικής στρατηγικής ανάδειξης του ρόλου της Άγκυρας στην περιβαλλοντική προστασία και τη θαλάσσια πολιτική.
Το θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο: Πλησίον Σαμοθράκης και Λήμνου
Το τουρκικό θαλάσσιο πάρκο που χαρτογραφήθηκε στο Αιγαίο εκτείνεται δυτικά της Ίμβρου και Τενέδου, σε διεθνή ύδατα, μεταξύ Σαμοθράκης και Λήμνου. Πρόκειται για περιοχή υψηλής στρατηγικής και συμβολικής σημασίας, καθώς βρίσκεται κοντά σε ευαίσθητες γεωπολιτικά ζώνες, ενώ δεν θίγει τυπικά ελληνικά χωρικά ύδατα, αλλά ενισχύει την τουρκική παρουσία σε διαφιλονικούμενες περιοχές του αρχιπελάγους.
Στην Ανατολική Μεσόγειο: Αποκλεισμός του Καστελόριζου από τον χάρτη
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο θαλάσσιο πάρκο της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο σύμφωνα με τον τουρκικό χάρτη ξεκινά βορειοανατολικά της Ρόδου και εκτείνεται έως τα ανοιχτά του Κόλπου της Αττάλειας, αποκλείοντας πλήρως το Καστελόριζο. Η συγκεκριμένη χωροθέτηση συνάδει με τη σταθερή τουρκική θέση περί περιορισμένων δικαιωμάτων του συμπλέγματος Μεγίστης σε θαλάσσιες ζώνες, και συνιστά de facto αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην περιοχή.
Επίσημη καταχώρηση και επόμενα βήματα της Άγκυρας
Ο τουρκικός χάρτης σχεδιάστηκε από το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Νομικού Δικαίου της Θάλασσας (DEHUKAM) του Πανεπιστημίου Άγκυρας και επικυρώθηκε με τη συνεργασία θεσμικών φορέων. Σύμφωνα με πληροφορίες από το τουρκικό ΥΠΕΞ, έχει ήδη κατατεθεί στη σχετική επιτροπή της UNESCO, ως μέρος της στρατηγικής ενίσχυσης της τουρκικής παρουσίας στα διεθνή φόρα για το θαλάσσιο περιβάλλον.
Παράλληλα, η Άγκυρα αναμένεται να ανακοινώσει επιπλέον θαλάσσιες προστατευόμενες ζώνες στα παράκτια ύδατα της Τουρκίας, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πλάνου «οικολογικής διπλωματίας» με γεωστρατηγικές διαστάσεις.
Διπλωματικό «όχι» της Αθήνας στα τουρκικά «θαλάσσια πάρκα»
Με ανακοίνωσή του, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε την τουρκική πρωτοβουλία, χαρακτηρίζοντάς την «μονομερή, παράνομη και άνευ έννομων αποτελεσμάτων». Όπως σημειώνεται, η Άγκυρα επιχειρεί να επιβάλει τετελεσμένα σε θαλάσσιες ζώνες που δεν έχουν οριοθετηθεί, παραβιάζοντας κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Η ανακοίνωση υπογραμμίζει ότι η ενέργεια αυτή δεν έχει κανένα νομικό κύρος έναντι των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και υπονομεύει τις προσπάθειες διαλόγου και οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών.
Στόχος της Ελλάδας η διεθνής νομιμότητα και η περιβαλλοντική προστασία
Το ΥΠΕΞ τονίζει ότι η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στη νόμιμη προστασία των θαλασσίων οικοσυστημάτων και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, με γνώμονα τις διεθνείς συμβάσεις και τη βιωσιμότητα. Παράλληλα, εκφράζει την ανησυχία του για τις τουρκικές κινήσεις που «θέτουν σε διακύβευση τις σχέσεις καλής γειτονίας».
