Πώς φτάσαµε στο δόγµα «ανατροπής της Τεχεράνης»

Η στρατηγική Νετανιάχου, ο ρόλος της Μοσάντ, οι τακτικές εξαπάτησης, το µέτωπο Τραµπ και Ευρώπης απέναντι στο καθεστώς του Χαµενεΐ και οι φόβοι για διεθνή κλιµάκωση µε ανεξέλεγκτες διαστάσεις
09:00 - 16 Ιουνίου 2025
Iσραήλ

Το Ισραήλ δεν θέλησε να αφήσει άλλο τον χρόνο να περάσει, αποφασίζοντας να αναλάβει δράση και να προξενήσει σφοδρά πλήγµατα σε στρατιωτικές υποδοµές και πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Παράλληλα, πιστό στην τακτική του «αποκεφαλισµού», της εξουδετέρωσης των επικεφαλής των εχθρών του, όπως έκανε µε τη «Χαµάς» και τη «Χεζµπολάχ», σκότωσε µε «χειρουργικό τρόπο» περί τους 20ανώτερους διοικητές των Φρουρών της Επανάστασης, του ιρανικού στρατού και πυρηνικούς επιστήµονες, στέλνοντας το µήνυµα πως η «κόκκινη γραµµή» του, που αφορούσε την εγκατάλειψη από πλευράς Τεχεράνης του εµπλουτισµού ουρανίου, είναι υπαρκτή.

Τα αµερικανικά µέσα είχαν προειδοποιήσει µία ηµέρα πριν, επικαλούµενα Αµερικανούς και Ευρωπαίους αξιωµατούχους, πως επέκειτο ένα τέτοιο µονοµερές πλήγµα, ενώ τονιζόταν παράλληλα πως οι ΗΠΑ δεν θα συµµετείχαν σε αυτό. Από την πρώτη στιγµή, δε, της επιχείρησης τονίστηκε πως αυτή θα διαρκέσει «όσο χρειαστεί» (όπως ανέφερε στο πρώτο διάγγελµά του, τα ξηµερώµατα της Παρασκευής) ενώ και το µήνυµα του Ιράν είναι πως επίκειται «ισχυρή απάντηση». Αν πάντως ισχύουν τα όσα ανέφεραν οι Iσραηλινές ∆υνάµεις Αµυνας (IDF), πέραν του πολύ σοβαρού πλήγµατος στο Νετάνζ (τη µεγαλύτερη εγκατάσταση εµπλουτισµού ουρανίου), καίρια ήταν τα πλήγµατα και στην ιρανική αεράµυνα, γεγονός που επιτρέπει αεροπορική υπεροχή στο Τελ Αβίβ.

Ιραν Νετανιάχου

Εδώ και χρόνια

Ο ρόλος της Μοσάντ, της µυστικής υπηρεσίας του Ισραήλ, φαίνεται να υπήρξε καθοριστικός στην επίθεση. Οπως ανα φέρει δηµοσίευµα των «Times of Israel», το Τελ Αβίβ προετοιµαζόταν εδώ και χρόνια για την επιχείρηση αυτή, µε τη Μοσάντ να οργανώνει και να καταφέρνει να δηµιουργήσει µια µυστική βάση drones µέσα στο ιρανικό έδαφος. Σύµφωνα µε το δηµοσίευµα αυτό, οι πράκτορες της Μοσάντ έστησαν µια βάση µε drones κοντά στην Τεχεράνη, µε τα UAV να ενεργοποιούνται κατά τη διάρκεια της νύχτας της Πέµπτης προς Παρασκευή. Τα drones είχαν στόχο εκτοξευτές πυραύλων εδάφους εδάφους του Ιράν που απειλούσαν το Ισραήλ. Παράλληλα, µε την εγκατάσταση της µυστικής βάσης οι Ισραηλινοί πράκτορες φέρονται να κατάφεραν να µεταφέρουν στο ιρανικό έδαφος οπλικά συστήµατα, µέσω των οποίων εξουδετερώθηκαν τα συστήµατα αντιαεροπορικής άµυνας της Τεχεράνης.

Παράλληλα, υπήρξαν και οι τακτικές εξαπάτησης, που ενδεχοµένως έστειλαν ένα µήνυµα εφησυχασµού στο Ιράν: εν προκειµένω, ο λόγος γίνεται για την έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συµβουλίου την Πέµπτη το βράδυ, µε φόντο (όπως βγήκε προς τα έξω) το ζήτηµα των οµήρων στη Γάζα, ωστόσο, όπως ανέφερε Ισραηλινός αξιωµατούχος στην «Jerusalem Post», το θέµα ήταν η έγκριση της επίθεσης. Στο ίδιο µήκος κύµατος, το πρωθυπουργικό γραφείο του Ισραήλ είχε αφήσει να διαρρεύσει στον Τύπο πως το Σαββατοκύριακο θα πήγαινε για «µίνι διακοπές»στην περιοχή της Γαλιλαίας, προκειµένου να παραστεί και στον γάµο του γιου του, Αβνερ, την Τρίτη. Ολα αυτά, βέβαια, δεν ήταν τίποτα άλλο παρά «προπέτασµα καπνού».

Στο ερώτηµα, δε, γιατί τώρα, πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αναφορές των ισραηλινών µέσων που επικαλούνται τις εκτιµήσεις των µυστικών υπηρεσιών της χώρας, µε βάση τις οποίες το καθεστώς είχε εµπλουτίσει αρκετό ουράνιο για την παραγωγή περίπου 15 πυρηνικών κεφαλών και πραγµατοποιούσε ενεργά δοκιµές, ενώ κάνουν αναφορές πως εντόπισαν στη Γάζα στοιχεία περί ιρανικής υποστήριξης, σε κάτι που έµοιαζε ως µια ενδεχόµενη «αναζωογόνηση» του «Αξονα της Αντίστασης», επιτρέποντας πολυµέτωπες επιθέσεις. Αν προσθέσουµε και τα ρεπορτάζ των αµερικανικών ΜΜΕ, τότε το Ισραήλ ήθελε να προλάβει την ενδεχόµενη επίτευξη ενός deal για το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν, που θα επέτρεπε εµπλουτισµό ουρανίου, µέχρι ενός συγκεκριµένου ποσοστού. Ο στόχος όµως για το Ισραήλ εξαρχής δεν ήταν αυτός, ενώ και για τον Ντόναλντ Τραµπ δεν φαινόταν να γίνεται αποδεκτό κάτι τέτοιο, άλλωστε δεν έµοιαζε και πολύ αισιόδοξος περί τελεσφόρησης του 6ου γύρου των συνοµιλιών, που θα διεξάγονταν κανονικά σήµερα Κυριακή στο Οµάν.

ΙΣΡΑΗΛ ΙΡΑΝ ΕΠΙΘΕΣΗ
epa

Παράγοντες

Ωστόσο, στο σκεπτικό Νετανιάχου για να προχωρήσει σε ένα τέτοιο, σίγουρα παράτολµο βήµα, δεν λείπουν και ακόµα τρεις παράγοντες, ο ένας εσωτερικός και οι δύο εξωτερικοί: Στο εγχώριο µέτωπο, η κυβέρνησή του µόλις διήλθε µια κρίση, καθώς η πρόταση δυσπιστίας και η προοπτική εγκατάλειψης του συνασπισµού από τους ακροδεξιούς της εταίρους δεν έγινε πράξη, κάτι που επιτρέπει τώρα µια νέα πολεµική επιχείρηση «συσπείρωσης».

«Το Ισραήλ, υπό τον Νετανιάχου, ευδοκιµεί πάνω στην ιδέα ενός Αιώνιου Πολέµου», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ori Goldberg, Ισραηλινός πολιτικός σχολιαστής, στο Al Jazeera. Από εκεί και πέρα, το Ισραήλ -πέραν των συµµάχων ΗΠΑ και του σαφούς µηνύµατος Τραµπ, πως ίσως το Ιράν έχει µια «δεύτερη ευκαιρία» ενόψει πιθανών νέων πληγµάτων- φέρνει και πάλι «κοντά» του τη ∆ύση και, δη, την Ευρώπη.

∆εν είναι τυχαίο πως ακόµα και ο Εµανουέλ Μακρόν (ενώ µάλιστα η Γαλλία συνδιοργανώνει την άλλη εβδοµάδα Σύνοδο µε τη Σαουδική Αραβία για µια νέα ώθηση στη «λύση των δύο κρατών» για την Παλαιστίνη) έκανε λόγο για «δικαίωµα του Ισραήλ να αµυνθεί», ενώ το Παρίσι, µαζί µε την Ουάσινγκτον, το Λονδίνο και το Βερολίνο εισήγαγαν ψήφισµα στον ∆ιεθνή Οργανισµό Ατοµικής Ενέργειας (∆ΟΑΕ), µε βάση το οποίο το Ισραήλ δεν «συµµορφώνεται» µε τον στόχο της µη διάδοσης των πυρηνικών όπλων, πρώτη φορά έπειτα από 20 χρόνια.

Τέλος, δεν πρέπει να αποκλείεται και η στόχευση σε µια αλλαγή καθεστώτος: στο διάγγελµά του τα ξηµερώµατα της Παρασκευής, ο Νετανιάχου «διαχώρισε» τον ιρανικό λαό από το καθεστώς του Χαµενεΐ, ενώ και o Ρεζά Παχλαβί έστειλε µήνυµα σε στρατό και αστυνοµία να «συνταχθούν µε τον λαό», µε στόχο την ανατροπή του «θανατηφόρου, τροµοκρατικού» καθεστώτος της Τεχεράνης.

Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»