Η αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν που έχει υπαινιχθεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ενδέχεται να μην είναι τόσο απλή όσο φαντάζεται, ενώ τα αποτελέσματά της δύσκολα θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες της Ουάσινγκτον. Ειδικοί προειδοποιούν ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε εσωτερική αποσταθεροποίηση και χάος στη Μέση Ανατολή.
Οι κίνδυνοι της αλλαγής καθεστώτος στο Ιράν
Ειδικοί προειδοποιούν ότι μια αλλαγή καθεστώτος δεν εγγυάται την ανάδειξη κυβέρνησης φιλικής προς τις Ηνωμένες Πολιτείες ή το Ισραήλ. Αντιθέτως, μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για την άνοδο πιο εξτρεμιστικών προσωπικοτήτων, οι οποίες θα μπορούσαν να επιδιώξουν την απόκτηση πυρηνικών όπλων ως απόλυτο μέσο αποτροπής.Αυτό το σενάριο γίνεται ιδιαίτερα επικίνδυνο μετά από καταστροφές που θα έχουν προκληθεί από αμερικανικές και ισραηλινές επιθέσεις στο Ιράν.
Η διαδοχή του Ανώτατου Ηγέτη και οι επιπτώσεις
Αν και ο Ανώτατος Ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ μπορεί να αντικατασταθεί σε περίπτωση θανάτου, η πλήρης κατάρρευση του καθεστώτος αποτελεί επίσης σοβαρό κίνδυνο. Σύμφωνα με ειδικούς, ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να οδηγήσει στη διάσπαση της χώρας και να προκαλέσει ευρύτερους τριγμούς σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Ο Ανώτατος Ηγέτης εκλέγεται ισόβια από τη Συνέλευση των 88 μελών των Εμπειρογνωμόνων, χωρίς να υπάρχει επίσημος θεσμικός μηχανισμός διαδοχής. Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, ο Χαμενεΐ έχει επιλέξει τρεις ανώτερους κληρικούς ως πιθανούς διαδόχους.
Στρατιωτικά στοιχεία και αυτονομιστικά κινήματα
Ένα πιθανό αποτέλεσμα της αλλαγής καθεστώτος θα μπορούσε να είναι η ανάληψη της εξουσίας από στρατιωτικά ή παραστρατιωτικά στοιχεία του ιρανικού καθεστώτος. Όπως ανέφερε ο Τρίτα Πάρσι, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Quincy στην Ουάσινγκτον, «αυτές οι παρατάξεις δεν πρόκειται να είναι το είδος του καθεστώτος που μπορεί να είχαν κατά νου οι ΗΠΑ».
Το Ιράν φιλοξενεί εδώ και καιρό υποβόσκοντα αυτονομιστικά κινήματα, τα οποία θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση:
• Διεκδίκηση εξουσίας από εχθρικές προς την Ισλαμική Δημοκρατία ομάδες
• Προσπάθειες για ανεξαρτησία περιφερειακών περιοχών
• Εσωτερική αποσταθεροποίηση και χάος σε περίπτωση κατάρρευσης της κεντρικής κυβέρνησης
«Η κατάρρευση του καθεστώτος ισοδυναμεί με κατάρρευση του κράτους και επιδείνωση του χάους που ακολουθεί», δήλωσε ο Πάρσι στο CNN. Οποιαδήποτε διαδικασία διαδοχής ενδέχεται να εκτυλιχτεί εν μέσω αυτών των προκλήσεων, καθιστώντας την αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν μια εξαιρετικά πολύπλοκη και επικίνδυνη υπόθεση για την περιφερειακή σταθερότητα.
