Η Κυπριακή Δημοκρατία με νέα επιστολή της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών απαντά στις πρόσφατες ρηματικές διακοινώσεις της Λιβύης και επαναφέρει με έμφαση τις πάγιες θέσεις της έναντι του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2019.
Σύμφωνα με το κείμενο που απευθύνεται στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, το λεγόμενο «Μνημόνιο Κατανόησης» Τουρκίας – Λιβύης παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και ειδικότερα το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Η Λευκωσία υπογραμμίζει ότι το μνημόνιο «δεν παράγει οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα για τρίτα μέρη» και δεν επηρεάζει τα δικαιώματα γειτονικών κρατών επί θαλάσσιων ζωνών.
«Ανύπαρκτη οριοθέτηση – Αγνόηση ελληνικών νησιών»
Η Κυπριακή Δημοκρατία καταγγέλλει ότι η υποτιθέμενη οριοθέτηση μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης είναι νομικά ανυπόστατη, καθώς τα δύο κράτη δεν διαθέτουν αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές.
Παράλληλα, επισημαίνει πως το μνημόνιο παραγνωρίζει σκόπιμα τα δικαιώματα των παράκτιων κρατών της περιοχής, συμπεριλαμβανομένων ελληνικών νησιών όπως η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα.
Το άρθρο 121 της UNCLOS
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο άρθρο 121 της UNCLOS, το οποίο, όπως υπενθυμίζεται, αποτελεί εθιμικό διεθνές δίκαιο και δεσμεύει ακόμη και κράτη που δεν είναι συμβαλλόμενα μέρη. Το άρθρο κατοχυρώνει το πλήρες δικαίωμα των νησιών σε αιγιαλίτιδα ζώνη, υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.
Η επιστολή αναφέρεται επίσης στη χάραξη της ευθείας γραμμής βάσης στον Κόλπο της Σύρτης, τονίζοντας ότι η πρακτική αυτή δεν συμβαδίζει με το εθιμικό διεθνές δίκαιο και δεν μπορεί να παράγει καμία έννομη συνέπεια.
Έκκληση για σεβασμό του διεθνούς δικαίου
Η Λευκωσία τονίζει την ανάγκη πλήρους σεβασμού του διεθνούς δικαίου και υπενθυμίζει ότι οι συμφωνίες οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών πρέπει να συνάπτονται «καλή τη πίστει» μεταξύ κρατών με αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές, στη βάση της UNCLOS και της διεθνούς νομολογίας.
Την ίδια στιγμή, η Κυπριακή Δημοκρατία σημειώνει τη διακηρυγμένη ετοιμότητα της Λιβύης να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με όλα τα γειτονικά κράτη για την οριοθέτηση θαλασσίων συνόρων στη βάση του διεθνούς δικαίου.
Τέλος, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Κύπρου ζητεί η επιστολή να κυκλοφορήσει ως επίσημο έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς και να δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης Θαλασσίων Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας.
