Μιλώντας για τους ωκεανούς και την αλιεία, τα «φώτα» έπεσαν αυτές τις µέρες στη Νίκαια της Γαλλίας, όπου διεξήχθη η 3η ∆ιάσκεψη των Ηνωµένων Εθνών για τους Ωκεανούς, από τις
9 έως τις 13 Ιουνίου. Την ίδια στιγµή, η Κοµισιόν υιοθέτησε το Ocean Pact (Ευρωπαϊκό Σύµφωνο για τους Ωκεανούς) και µια σειρά από χώρες, όπως και η Ελλάδα, λαµβάνουν µέτρα προκειµένου να
ενισχύσουν τη βιώσιµη αλιεία. Στη διάσκεψη υπήρξε έντονο ελληνικό χρώµα, αφού τοποθετήθηκαν τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο επίτροπος Βιώσιµων Μεταφορών και Τουρισµού, Απόστολος Τζιτζικώστας.
Από το βήµα της διάσκεψης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα πριν από το τέλος του Ιουνίου ξεκινά τη νοµική διαδικασία για τη δηµιουργία δύο νέων εθνικών θαλάσσιων πάρκων, στο
Ιόνιο πέλαγος και στις νότιες Κυκλάδες, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλα. Συγκεκριµένα, µε τα νέα πάρκα η χώρα µας θα αυξήσει σηµαντικά τις θαλάσσιες προστατευόµενες περιοχές στα χωρικά
µας ύδατα: µόλις ολοκληρωθούν αυτά τα πάρκα, θα υπερβούµε σηµαντικά το όριο του 30% πολύ πριν από τον στόχο «30×30» του 2030. Και βέβαια, τόνισε ότι θα απαγορευθεί η αλιεία µε µηχανότρατες σε όλα τα θαλάσσια πάρκα.
Ανάκαµψη και ανθεκτικότητα
Πρόσθεσε πως λαµβάνονται µέτρα για την αποκατάσταση, την ανάκαµψη και την ανθεκτικότητα των θαλάσσιων ειδών και της βιοποικιλότητας, µε στόχο να κηρυχθούν το 10% των χωρικών υδάτων της χώρας ως ζώνες χωρίς αλιευτική δραστηριότητα. Εφερε ως παράδειγµα πρωτοβουλίες τοπικών αλιευτικών κοινοτήτων, όπως είναι το «Αµοργόραµα», που θεσπίζει συγκεκριµένες ζώνες απαγόρευσης αλιείας γύρω από την Αµοργό ως ασφαλή καταφύγια για τη θαλάσσια ζωή.
Ο κ. Τζιτζικώστας από την πλευρά του τόνισε τη σπουδαιότητα της έγκρισης του Ocean Pact, καθώς, όπως επεσήµανε, πρόκειται για µια ολοκληρωµένη στρατηγική για την προστασία των ωκεανών, για την προώθηση της γαλάζιας οικονοµίας, για µια ανταγωνιστική και υγιή αλιεία και κυρίως για τη σωστή διαχείριση και λειτουργία στις παράκτιες και τις νησιωτικές περιοχές, όπου εκατοµµύρια συµπολιτών ζουν και βιοπορίζονται από τη θάλασσα.
Να σηµειωθεί ακόµα στα «του οίκου µας», ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πρώτη φορά απέκτησε πλαίσιο προστασίας για τις αποικίες κοραλλιών που βρίσκονται στα βαθιά νερά
του νησιωτικού συµπλέγµατος Φούρνων Κορσεών του Ανατολικού Αιγαίου. Υπεγράφη σχετική υπουργική απόφαση, µε την οποία απαγορεύτηκε στο σύνολο της προστατευόµενης περιοχής η αλιεία µε συρόµενα εργαλεία, η οποία προκαλεί µη αναστρέψιµη καταστροφή σε αυτά τα ευάλωτα θαλάσσια οικοσυστήµατα.
Η Kοµισιόν υιοθέτησε επίσηµα το Ocean Pact στις 5 Ιουνίου, ένα στρατηγικό πλαίσιο για τη βιώσιµη διαχείριση των ωκεανών στην Ε.Ε., που σηµατοδοτεί την έναρξη της διαδικασίας για τη σύνταξη της Πράξης για τον Ωκεανό (Ocean Act), που αναµένεται να κατατεθεί έως το 2027.
Μεταξύ των κυριότερων στόχων του Ocean Pact είναι και η ενίσχυση της γαλάζιας οικονοµίας, δηλαδή της οικονοµικής δραστηριότητας που σχετίζεται µε τις θάλασσες και τους ωκεανούς (π.χ. αλιεία, τουρισµός, ναυτιλία). Ρόλο-βαρόµετρο στην εφαρµογή του θα έχουν πέρα από την υιοθέτηση νέων πολιτικών και η αναθεώρηση των υπαρχουσών (π.χ. της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής). Στις αρχές του µήνα, το Συµβούλιο της Ε.Ε. και το Ευρωκοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συµφωνία, για βελτίωση των κανόνων που αφορούν τις µη βιώσιµες πρακτικές αλιείας από τρίτες χώρες σε σχέση µε αποθέµατα που ενδιαφέρουν και τους αλιείς της Ε.Ε. Σε ανάρτησή του ο επίτροπος Αλιείας και Ωκεανών, Κώστας Καδής, σηµείωσε πως η συµφωνία αποτελεί βήµα µπροστά προς ισχυρότερα εργαλεία της Ε.Ε. για τη βιώσιµη αλιεία, την προστασία των θαλάσσιων πόρων για τις µελλοντικές γενιές, για δικαιότερο ανταγωνισµό για τους αλιείς της Ε.Ε. Οπως συµπλήρωσε, το τέλος της υπεριαλίευσης και η προώθηση της παγκόσµιας διαχείρισης της αλιείας βάσει της επιστήµης παραµένει υψηλή προτεραιότητα.
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Πολωνίας, Jacek Czerniak, εκ µέρους της πολωνικής προεδρίας του Συµβουλίου της Ε.Ε. µίλησε για την αποφασιστικότητα που υπάρχει, ώστε να διασφαλιστεί η µακροπρόθεσµη βιωσιµότητα
των κοινών αλιευτικών αποθεµάτων και να προστατευθούν οι Ευρωπαίοι αλιείς από τον αθέµιτο ανταγωνισµό.
Απαγόρευση
Παράλληλα µε τη διάσκεψη, η κυβέρνηση του Ηνωµένου Βασιλείου έθεσε υπό εξέταση το ενδεχόµενο να επεκτείνει σηµαντικά την απαγόρευση της αλιείας µε µηχανότρατα βυθού, µια µέθοδο αλιείας που επικρίνεται για τις καταστροφικές επιπτώσεις της στα θαλάσσια οικοσυστήµατα. Η προτεινόµενη επέκταση θα αυξήσει την περιοχή που καλύπτεται από την απαγόρευση από 18.000 τ.χλµ. σε 48.000 τ.χλµ. στα υπεράκτια ύδατα του Ηνωµένου Βασιλείου, τα οποία έχουν ήδη χαρακτηριστεί προστατευόµενες θαλάσσιες περιοχές. Η πρωτοβουλία αυτή βρίσκεται επί του παρόντος σε
φάση διαβούλευσης 12 εβδοµάδων µε τον κλάδο πριν ληφθεί οποιαδήποτε τελική απόφαση. Η προτεινόµενη επέκταση από την κυβέρνηση θα καλύψει 41 από τις 181 προστατευόµενες περιοχές
της Αγγλίας και θα προστατεύσει σπάνια θαλάσσια είδη και τον ευαίσθητο θαλάσσιο πυθµένα από τον οποίο εξαρτώνται.
Οι Βρετανοί ψαράδες πάντως δεν φαίνεται να συµµερίζονται τις ανησυχίες της κυβέρνησης και των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Ο Mike Cohen, διευθύνων σύµβουλος της Εθνικής Οµοσπονδίας Αλιευτικών Οργανώσεων, χαρακτήρισε την απόφαση «απογοητευτική», υποστηρίζοντας ότι η µηχανότρατα δεν προκαλεί ζηµιά στο µεγαλύτερο µέρος του βυθού. Τα δίχτυα διεισδύουν ελάχιστα ή και καθόλου στο ίζηµα στις περισσότερες περιοχές και η αλιεία µε αυτόν τον τρόπο γίνεται για πάνω από 100 χρόνια, σύµφωνα µε τον ίδιο.
Γεωργία Σαμπαζιώτη
Κυριακάτικη Απογευματινή
