Συντονισμένα και έντονα αντέδρασαν η Ελλάδα και η Κύπρος στην κίνηση τακτικής της Τουρκίας να καταθέσει στην UNESCO τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της, καταγγέλλοντάς τον ως νομικά ανυπόστατο και αντίθετο προς όλες τις διεθνείς συμβάσεις. Η κίνηση της Άγκυρας χαρακτηρίζεται από τις δύο κυβερνήσεις ως μονομερής και προκλητική, καθώς επιχειρεί να θεμελιώσει ανυπόστατες διεκδικήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο σε θεσμικά μη αρμόδιο πεδίο. Την ίδια ώρα, όλα δείχνουν ότι τα πιο δύσκολα στα Ελληνοτουρκικά έπονται: η Αθήνα έχει ήδη δρομολογήσει τη συνέχιση των εργασιών πόντισης του ηλεκτρικού καλωδίου GSI, ενώ αναμένονται και ανακοινώσεις για τη δημιουργία νέων θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο, κάποια εκ των οποίων θα εκτείνονται πέραν των 6 ναυτικών μιλίων.
«Αναρμόδια»
Η ελληνική απάντηση ήταν σαφής και ψύχραιμη, χωρίς να υποτιμά την επικοινωνιακή στόχευση της Άγκυρας. Ανώτατες κυβερνητικές πηγές χαρακτήρισαν την τουρκική κίνηση «αναμενόμενη» αλλά «νομικά ανυπόστατη», υπενθυμίζοντας ότι η UNESCO δεν είναι αρμόδιο όργανο για τέτοιου είδους ζητήματα. Το υπουργείο Εξωτερικών έκανε λόγο για «αντανακλαστική αντίδραση κενή περιεχομένου», επισημαίνοντας ότι ο ελληνικός σχεδιασμός συνιστά ήδη μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Παράλληλα, κάλεσε την Τουρκία να σταματήσει να προβάλλει ισχυρισμούς «για εσωτερική χρήση», οι οποίοι αποδεικνύουν την απουσία σοβαρής διάθεσης διαλόγου.
Ανάλογη στάση κράτησε και η Λευκωσία, καταγγέλλοντας ανοιχτά ότι ο τουρκικός χάρτης περιλαμβάνει περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, τις οποίες η Άγκυρα επιχειρεί να διεκδικήσει κατά παράβαση του Δικαίου της Θάλασσας και του εθιμικού Διεθνούς Δικαίου. Το κυπριακό ΥΠΕΞ υπογράμμισε ότι ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αφορά αποκλειστικά τα κράτη-μέλη της ΕΕ βάσει σχετικής οδηγίας, την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη εφαρμόσει πλήρως από το 2017.
Κανένας αιφνιδιασμός
Η πρωτοβουλία της Τουρκίας να στείλει τους δικούς της χάρτες στην UNESCO δεν αιφνιδίασε κανέναν, καθώς πρόκειται για ένα βήμα που είχε προαναγγείλει ήδη από τον Απρίλιο, όταν το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας (DEHUKAM) παρουσίασε δημοσίως τον τουρκικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό. Στο περιεχόμενό του αποτυπώνονται, χωρίς εκπλήξεις, οι πάγιες τουρκικές θέσεις στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, θέσεις που αμφισβητούν θεμελιώδεις αρχές του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και επανειλημμένα έχουν απορριφθεί από την Αθήνα και τη Λευκωσία.
Η εν λόγω κίνηση, αν και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, δεν βοηθά στη διατήρηση του καλού κλίματος που επιδιώκει η Αθήνα ενόψει και του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα. Την ίδια ώρα, πάντως, δεν αποκλείεται την επόμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, να υπάρξει σύντομο τετ α τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην προσπάθεια να κρατηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας «ακόμη και όταν διαφωνούμε», όπως έχει δηλώσει στο παρελθόν ο πρωθυπουργός.
Εφημερίδα Απογευματινή
