Στην τελετή απονομής του Templeton Prize στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στη Νέα Υόρκη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξήρε την παγκόσμια συμβολή του Πατριάρχη στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης. Ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε την απονομή «μεγάλη χαρά και τιμή», σημειώνοντας ότι ο Βαρθολομαίος εντάσσεται στη χορεία προσωπικοτήτων που έχουν βραβευθεί, όπως η Μητέρα Τερέζα.
Διάλογος θρησκείας και επιστήμης
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης συνδυάζει «βαθιά πίστη» με εκτίμηση για την επιστήμη και την έρευνα, καλλιεργώντας έναν γόνιμο διάλογο ανάμεσα στη θρησκεία, τη φιλοσοφία και την επιστήμη. Αναφερόμενος στη μακρά γνωριμία τους, τόνισε: «Σας ευχαριστούμε, Παναγιώτατε, που προσφέρετε καθοδήγηση και ηθική καθαρότητα σε δύσκολες εποχές».
Ο «Πράσινος Πατριάρχης»
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Μητσοτάκης στην οικολογική δράση του Πατριάρχη, επισημαίνοντας ότι ήταν από τους πρώτους θρησκευτικούς ηγέτες που ανέδειξαν την προστασία του περιβάλλοντος ως πνευματική ευθύνη. «Δικαίως έχετε κερδίσει τον τίτλο ‘Πράσινος Πατριάρχης’», ανέφερε.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η φωνή του Πατριάρχη είναι πιο κρίσιμη από ποτέ, σε μια εποχή όπου η κλιματική κρίση γίνεται απτή πραγματικότητα και η αμφισβήτηση της επιστήμης παραμένει. «Τα σοφά σας λόγια είναι πιο απαραίτητα παρά ποτέ», σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι πρωτοβουλίες του Βαρθολομαίου «έχουν μεταστρέψει συνειδήσεις και ενέπνευσαν πολλούς να στηρίξουν τον σκοπό σας».
Ολόκληρη η ομιλία του πρωθυπουργού
«Παναγιώτατε, αγαπητά μέλη των φιλανθρωπικών οργανώσεων Templeton, αγαπητέ κ. Αντιπρόεδρε, αξιότιμοι καλεσμένοι,
Είναι πραγματικά μεγάλη χαρά και τιμή για εμένα να βρίσκομαι απόψε ανάμεσά σας. Ο κ. Αντιπρόεδρος αναφέρθηκε εκτενώς στο έργο του Παναγιώτατου Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, αλλά και στον χαρακτήρα του, που βρίσκεται πίσω από αυτό το έργο.
Σήμερα, όμως, θα μιλήσουμε για κάτι πολύ πιο συγκεκριμένο: τις εξαιρετικά σημαντικές πρωτοβουλίες του Πατριάρχη για την προστασία του περιβάλλοντος. Με χαροποιεί πραγματικά που το Ίδρυμα John Templeton, το Templeton World Charity Foundation και το Templeton Religion Trust επέλεξαν αυτή τη στιγμή για να αναγνωρίσουν το έργο του, απονέμοντάς του το Βραβείο Templeton για το 2025.
Και αν αναλογιστεί κανείς ότι η πρώτη αποδέκτης του βραβείου Templeton, το 1973, ήταν η Μητέρα Τερέζα, τότε δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς τον σεβασμό που χαίρει ο Οικουμενικός Πατριάρχης και το έργο του. Τα ιδρύματα Templeton έχουν, βέβαια, πολύ μακρά ιστορία στην απότιση φόρου τιμής στο πνευματικό έργο, στην προώθηση της θρησκευτικής κατανόησης και της πνευματικής ταπεινότητας, καθώς στην αναγνώριση της σημασίας της ειλικρινούς συζήτησης γύρω από την επιστήμη, τη φιλοσοφία, τον πολιτισμό και τη θεολογία.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αντιπροσωπεύει μια μεγάλη κληρονομιά που μας άφησε η Ελληνορθόδοξη πίστη. Από τη μία πλευρά, μια βαθιά πίστη και, από την άλλη, μια βαθιά κατανόηση του αρχαίου ελληνικού και βυζαντινού κόσμου, συμπεριλαμβανομένης μιας ουσιαστικής και πολύ βαθιάς εκτίμησης της επιστήμης, της έρευνας και των μεγάλων αιώνιων ερωτημάτων που περιβάλλουν την ανθρώπινη ύπαρξη: σε τι πιστεύουμε; Ποιος είναι ο ρόλος της θρησκείας, της φιλοσοφίας, της επιστήμης; Η πίστη στη θρησκεία εμποδίζει ή βοηθά την πίστη στην επιστήμη;
Έχω την τιμή να γνωρίζω τον Παναγιώτατο από το 1992, τον γνώρισα δηλαδή πέντε χρόνια νωρίτερα από εσάς, αγαπητέ κ. Αντιπρόεδρε, όταν ήμουν ακόμα πολύ νέος. Όλα αυτά τα χρόνια είχα την ευλογία να ζητώ τη συμβουλή και τις οδηγίες του, ιδίως από τότε που έγινα Πρωθυπουργός.
Σας ευχαριστούμε, Παναγιώτατε, που πάντα προσφέρετε εξαιρετική ηθική καθαρότητα και καθοδήγηση σε στιγμές που τα πράγματα στον κόσμο φαίνεται να ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Έχετε πραγματικά προσθέσει το δικό σας προσωπικό στίγμα στη σύγχρονη εκδοχή της κληρονομιάς που εκπροσωπείτε.
Ήσασταν ένας από τους πρώτους, αν όχι ο πρώτος πνευματικός ηγέτης διεθνώς, που υπογράμμισε την ανάγκη για μια πραγματική περιβαλλοντική διάσταση στον τρόπο σκέψης μας. Διακρίνατε τα σημάδια πολύ νωρίς, πριν γράψετε το βιβλίο σας, που τόσο πολύ με επηρέασε στο να λάβω σοβαρά υπόψη την κλιματική αλλαγή.
Αγαπητέ κ. Αντιπρόεδρε, επισημάνατε την ανησυχητική υποβάθμιση του περιβάλλοντος, που προκαλείται όχι μόνο από την κλιματική αλλαγή αλλά και από τον καταναλωτισμό που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη κοινωνία.
Έχετε ορίσει την οικολογία όχι μόνο ως μια πρακτική, απαραίτητη λύση, αλλά και ως πνευματική ευθύνη. Δικαίως έχετε κερδίσει τον τίτλο «Πράσινος Πατριάρχης». Έχετε διακηρύξει ηχηρά τη θέση σας σχετικά με την υπεροχή των πνευματικών αξιών στην διαμόρφωση της περιβαλλοντικής ηθικής. Έχετε υπάρξει πρωτοπόρος της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης στην πράξη.
Έχετε προωθήσει αυτή την ευαισθητοποίηση ακούραστα, μέσω αναρίθμητων συμποσίων, εκδηλώσεων, μιλώντας για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, με μια γλώσσα διαφορετική απ’ αυτή που χρησιμοποιούμε συνήθως, αλλά με μια δύναμη, μια πειστικότητα που θαρρώ έχει μεταστρέψει πολλούς στον σκοπό σας.
Πιστεύω ότι σε μια εποχή που η κλιματική πραγματικότητα μας πλήττει πραγματικά -αρκεί να κοιτάξουμε τι συμβαίνει στη χώρα μας, στην Ελλάδα, πυρκαγιές, πλημμύρες, συνεχείς προκλήσεις στη διαχείριση του περιβάλλοντος που αλλάζει-, σε μια εποχή που υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που αμφισβητούν την επιστήμη πίσω από την κλιματική αλλαγή, τα σοφά σας λόγια είναι πιο απαραίτητα παρά ποτέ.
Είναι πολύ μεγάλη τιμή να βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, να σας προλογίζω και να σας συγχαίρω για αυτό το βραβείο, το οποίο αξίζετε απόλυτα. Εύχομαι να έχετε πάντα αυτή τη δύναμη, την εσωτερική δύναμη, ώστε να μιλάτε γι’ αυτά τα θέματα με τον διαυγή τρόπο που πάντα έχετε.
Και πάλι, τα θερμά μου συγχαρητήρια για αυτό το βραβείο, Παναγιώτατε».
