Η έκθεση της Βιβής Βελαέτη με τίτλο «Χωρίς αποσκευές. Τελεία.» εγκαινιάζεται στις 14 Δεκεμβρίου 2025, από τις 11.00 έως τις 15.00, και θα διαρκέσει έως τις 10 Ιανουαρίου 2026. Φιλοξενείται στο καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, με επιμέλεια της Νιόβης Κρητικού και διοργάνωση της Αιμιλίας Κουγιά. Πρόκειται για μια παρουσίαση που δεν επιδιώκει εντυπωσιασμό, αλλά μια χαμηλόφωνη, ουσιαστική αναμέτρηση με την ανθρώπινη ύπαρξη.
Η Βελαέτη αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο η τέχνη μπορεί να λειτουργήσει όχι ως κραυγή, αλλά ως φωτεινός ψίθυρος. Ένας υπαινιγμός παρουσίας που δεν ζητά εξηγήσεις, αλλά επιτρέπει στον θεατή να σταθεί απέναντι στο έργο με ειλικρίνεια, χωρίς προσχηματικούς ρόλους και χωρίς νοητά βάρη.
Οι φιγούρες και ο κόσμος τους
Στην έκθεση, οι μορφές εμφανίζονται απαλλαγμένες από τα φορτία της καθημερινότητας. Δεν μεταφέρουν σύμβολα ταυτότητας ούτε αναζητούν επιβεβαίωση. Στέκονται ή κινούνται με ρυθμό δικό τους, επιτρέποντας στις χειρονομίες τους να διατυπώνουν όσα δεν λέγονται. Το βλέμμα τους συναντά τον θεατή μόνο για όσο εκείνος τις παρατηρεί, δημιουργώντας μια εύθραυστη σχέση ανάμεσα στο «είναι» και στο «φαίνεσθαι».
Η Βελαέτη σχολιάζει έμμεσα τους κοινωνικούς ρόλους και τις καθημερινές μεταμφιέσεις, επιλέγοντας μια εικαστική γλώσσα που παραμένει προσωπική και αναστοχαστική. Οι συνθέσεις της λειτουργούν σαν αποσπάσματα σκέψης, σαν στιγμιαίες εντυπώσεις που συλλαμβάνονται πριν διαλυθούν.
Τα υλικά της μνήμης και η πολυπλοκότητα των επιπέδων
Τα έργα της καλλιτέχνιδας βασίζονται στη δομή πολλαπλών επιπέδων. Φωτογραφίες από καθημερινές στιγμές επανασυντίθενται για να δημιουργήσουν νέες, σύνθετες πραγματικότητες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, η Βελαέτη επιχειρεί έναν οπτικό στοχασμό για την ταυτότητα και τις ψυχικές διαδρομές του ανθρώπου.
Χρησιμοποιεί ψηφιακά μέσα και εκτυπώσεις σε plexiglass, δημιουργώντας ένα διαφανές, φουτουριστικό ψηφιδωτό που αποκαλύπτει και αποκρύπτει ταυτόχρονα. Οι διαδοχικές στρώσεις εικόνων αποτυπώνουν τις πολλαπλές πιθανότητες, τις εναλλακτικές εκδοχές της ζωής, τις ροές της μνήμης και τα σκιρτήματα της στιγμής. Στον πυρήνα αυτής της πρακτικής βρίσκεται η αίσθηση παρουσίας: το εδώ και τώρα που συνδέεται με κάτι βαθύτερο, σχεδόν υπερβατικό.
Η ελαφρότητα ως κατάκτηση
Η καλλιτέχνιδα προσεγγίζει τη δημιουργία της ως έναν τρόπο απελευθέρωσης. Οι εικόνες της δεν επιδιώκουν θεατρικότητα, αλλά λειτουργούν ως μια εσωτερική χειρονομία που εκφράζει σκέψεις, μνήμες και ανείπωτες επιθυμίες. Η ελαφρότητα που χαρακτηρίζει τα έργα της δεν είναι επιφανειακή. Είναι η ηρεμία που ακολουθεί μετά από μια προσωπική σύγκρουση, μια συνειδητή απόφαση να απαλλαγεί κανείς από τα περιττά και να σταθεί με καθαρό βλέμμα απέναντι στον κόσμο.
Το έργο της Βελαέτη δεν φιλοδοξεί να είναι διακοσμητικό. Είναι βαθιά βιωματικό, ευάλωτο και αληθινό. Υπενθυμίζει ότι η ανθρώπινη ταυτότητα αποτελεί μια αδιάκοπη διαδικασία διαμόρφωσης, ένα ταξίδι χωρίς σαφές τέλος, μέσα σε χώρους που αιωρούνται ανάμεσα στο παρόν και στο άγνωστο.
Η φωνή της καλλιτέχνιδας
Στο προσωπικό της κείμενο, η Βελαέτη δηλώνει ότι οι φιγούρες της «δεν είναι τουρίστες της ταυτότητας». Στέκονται σε τόπους ενδιάμεσους, εκεί όπου η μνήμη συναντά το βλέμμα και το αόριστο αποκτά μορφή για όσο αντέχει να παρατηρηθεί. Τα επίπεδα, οι λεπτομέρειες και οι διαφάνειες συνθέτουν έναν κόσμο όπου η ανακάλυψη είναι μέρος της δημιουργίας και όπου το νόημα αποκαλύπτεται αργά, σαν μια συνομιλία που λαμβάνει χώρα σε άλλο χρόνο.
Η ίδια συνοψίζει την πρόθεσή της με έναν τρόπο λιτό και αποφασιστικό: «Είμαι εδώ. Χωρίς βαλίτσες. Τελεία.»
Η γραφή ως λύτρωση
Στο κείμενο της Τόνιας Α. Μανιατέα, που συνοδεύει την έκθεση, η καλλιτεχνική πράξη παρουσιάζεται ως ένας τρόπος απελευθέρωσης από το βάρος των άρρητων σκέψεων και των αδιεξόδων της καθημερινότητας. Με αναφορές στη Βιρτζίνια Γουλφ και στους προσωπικούς μηχανισμούς έκφρασης, η Μανιατέα υπογραμμίζει τη μεταμορφωτική δύναμη της τέχνης και την αναγκαιότητα της δημιουργικής εκτόνωσης. Η τέχνη, γράφει, γνωρίζει πού θα απευθυνθεί και πού θα βρει τον αποδέκτη που αναζητά.
Η δημιουργός
Η Βιβή Βελαέτη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Fine Arts, με εκπαίδευση στο σχέδιο, το χρώμα, τις μικτές τεχνικές, την ιστορία της τέχνης, τα critical studies, την ψηφιακή ζωγραφική και το εννοιολογικό έργο. Διδάχθηκε από καταξιωμένους δημιουργούς όπως οι G. Altunian, Β. Θεοδωρίδης, Χ. Περιορέλλη, Ν. Στεργίου, Β. Κορακίδου, Ε. Γαλανοπούλου, Α. Νικολαΐδη, Ν. Κρητικού και Ντ. Σταματιάδη. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια χαρακτικής με τη Β. Παπαδημητρίου και επιμέλειας με τη Γ. Λαζάνη.
