Τα βλέμματα του πλανήτη είναι στραμμένα στη Μέση Ανατολή με εύλογη την ανησυχία της κυβέρνησης και των Ελλήνων πολιτών για τις οικονομικές συνέπειες ενός νέου κύματος ανατιμήσεων στις τσέπες των καταναλωτών, που θα μπορούσε να πυροδοτήσει ο κύκλος πολεμικών συγκρούσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν ο οποίος μόλις άνοιξε.
Ο προβληματισμός εύλογος, καθώς επικεντρώνεται στο κατά πόσο θα μπορούσαν να επηρεαστούν οι λογαριασμοί ενέργειας, οι τιμές των καυσίμων αλλά και η τουριστική κίνηση και τελικά τα εισαγόμενα τρόφιμα όπου συνήθως καταλήγουν όλες οι «τοξικές ουσίες» μιας διεθνούς οικονομικής και γεωπολιτικής κρίσης.
*7%-8% ανέβηκαν χθες οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου
*15%-20% αύξηση στις τιμές του ρεύματος προβλέπουν για τον Ιούλιο στελέχη της αγοράς ενέργειας
*3,665 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα παράγει το Ιράν
*3%-4% της παγκόσμιας ακατέργαστης παραγωγής είναι από το Ιράν
*3η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα του OPEC το Ιράν
Η πρώτη φλόγα έβαλε φωτιά στην ελληνική μικροοικονομία: ήδη προεξοφλούνται αυξήσεις στα καύσιμα την ερχόμενη εβδομάδα και στους λογαριασμούς ρεύματος από την πρώτη Ιουλίου.
«Πιστεύω ότι όλοι θα λειτουργήσουν με σύνεση και θα κάνουν στοχευμένες επιθέσεις», λέει στην «Απογευματινή» ο Νίκος Παπαγεωργίου, πρόεδρος του Συνδέσμου Αττικής Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων. Σε αυτή την περίπτωση προβλέπει ότι οι αυξήσεις στην τιμή της βενζίνης θα είναι κάπως συγκρατημένες, από 1,72 € στην Αττική και 1,76 € πανελλαδικά, που είναι σήμερα η μεσοσταθμική τιμή λίτρου της αμόλυβδης θα φτάσει στο 1,90 €/λίτρο ενδεχομένως. «Αν, όμως, κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ, θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα», καταλήγει.
Άλμα
Εντούτοις, η πρώτη αντίδραση των αγορών, τουλάχιστον ως προς το μέτωπο των τιμών του μαύρου χρυσού, φαίνεται προς το παρόν να είναι λελογισμένη και ελεγχόμενη.
Το χθεσινό άλμα του Brent κατά 7%-8% στα 75 δολάρια και του Crude στα 73,72 δολάρια ήταν μεν σημαντικό κατά την πρώτη ημέρα των εχθροπραξιών, ωστόσο με το έως τώρα δεδομένο πως ο σχεδιασμός του Ισραήλ δεν φαίνεται να περιλαμβάνει πλήγματα κατά πετρελαϊκών εγκαταστάσεων φαίνεται να συγκρατεί σε «επίπεδα ασφαλείας» τις τιμές. Η συγκρατημένη -προσώρας- άνοδος των τιμών του μαύρου χρυσού και του φυσικού αερίου ερμηνεύεται από τις αγορές με το ότι η παγκόσμια κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων του Ισραήλ, των ΗΠΑ, των χωρών του Κόλπου, της Κίνας κ.ά., δεν επιθυμεί επ’ ουδενί να προκληθεί μια νέα οικονομική κρίση μέσω του πετρελαίου από την οποία βασικός ωφελημένος οικονομικά θα ήταν η Ρωσία ενώ θα πλήττονταν ισχυρά οι προοπτικές ανάπτυξης διεθνώς.
Σε κάθε περίπτωση ο συναγερμός έχει μόλις αρχίσει να χτυπά και οι περαιτέρω εξελίξεις θα εξαρτηθούν από τον χρόνο και την ένταση των εχθροπραξιών.
Η πιθανότητα να κλείσουν προσωρινά τα Στενά του Ορμούζ μέσω του οποίου διακινούνται μεγάλες ποσότητες ενεργειακών και άλλων προϊόντων (πετρέλαιο και αέριο LNG), σε συνδυασμό με μια μεγαλύτερη άνοδο των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, δικαιολογεί τον προβληματισμό που επικρατεί. Ήδη, από χθες, το Brent έκανε άλμα στα 75 δολάρια. Το φυσικό αέριο, με τη σειρά του, είδε μέσα σε 24 ώρες την τιμή του να «εκτοξεύεται» κατά 9%: στον κόμβο της Ολλανδίας από 34,5 € η τιμή της θερμικής μεγαβατώρας ξεπέρασε τα 38 €.
«Αν συνεχιστεί αυτή η ένταση θα ξεπεράσουμε τα 50 ευρώ», λέει στην «Α» ο ενεργειακός επιθεωρητής Μιχάλης Χριστοδουλίδης και προβλέπει ότι λόγω της αυξημένης κατανάλωσης του καλοκαιριού στις αρχές Ιουλίου οι τιμές του ρεύματος θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 15%-20%».
Θύμα
Όταν η ενέργεια πλήττεται, επόμενο «θύμα» είναι, συνήθως, τα τρόφιμα λόγω του αυξημένου κόστους παραγωγής.
Στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους. Ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωράκος εκτίμησε, μιλώντας στον Σκάι, ότι σε πιθανή κλιμάκωση θα υπάρξουν επιπτώσεις στις τιμές με έναν νέο κύκλο ακρίβειας και προειδοποίησε ότι κρούσματα αισχροκέρδειας θα παταχθούν με αυστηρότητα. Αυτό σε μία χώρα που ήδη «τρέχει» ο πληθωρισμός με 2,5% και η ακρίβεια στα τρόφιμα με 2,6%, στον ηλεκτρισμό 18%, στο φυσικό αέριο 11,1%.
Αναβρασμός επικρατεί και στον τουρισμό. Χθες προσπαθούσαν να βρουν λύσεις στους χιλιάδες εγκλωβισμένους στη χώρα μας Ισραηλινούς επισκέπτες.
Το βράδυ της Πέμπτης υπήρξε εντολή από την ισραηλινή κυβέρνηση να εκκενωθούν τα αεροδρόμια, ενώ τα ξημερώματα άδειασε το αεροδρόμιο του Τελ Αβίβ. Όσοι Ισραηλινοί ετοιμάζονταν να επιβιβαστούν για επιστροφή στη χώρα τους «ξέμειναν» στα ελληνικά αεροδρόμια, όσοι είχαν από το Τελ Αβίβ προορισμό την Ελλάδα για διακοπές αναγκάστηκαν να ακυρώσουν το ταξίδι.
Ειδικά στην Κρήτη, που είναι το πιο κοντινό στο Ισραήλ ελληνικό νησί και για φέτος το καλοκαίρι ετοιμαζόταν να υποδεχτεί περισσότερους από 200.000 τουρίστες, το πρόβλημα διαφαίνεται ακόμα πιο σοβαρό. Μιλώντας στο Cretalive ο αερολιμενάρχης του «Ν. Καζαντζάκης», Ιάκωβος Ουρανός, περιέγραψε τη χθεσινή συνθήκη:
«Ήδη έχουμε τέσσερις πτήσεις με 720 τουρίστες που επρόκειτο να έρθουν στην Κρήτη από το Ισραήλ αλλά δεν ήρθαν, και άλλες πέντε από ελληνικές εταιρείες ήρθαν από το Ισραήλ άδειες».
Εφημερίδα Απογευματινή
